Abonamenty medyczne – potworne zamieszanie

Interpelacja nr 17922 do ministra finansów w sprawie zaległości podatkowych związanych z opłacaniem przez pracodawców na rzecz pracowników tzw. pakietów medycznych

Szanowny Panie Ministrze!

W chwili obecnej od 1,5 do 2 mln pracowników korzysta z wykupywanych przez pracodawców pakietów medycznych ułatwiających im dostęp do ponadstandardowych świadczeń medycznych. W związku z niejasnością przepisów podatkowych ich pracodawcy z reguły nie odprowadzają ani z tytułu wydatków na opłacanie pakietów medycznych poszczególnych pracowników, zaliczek na poczet podatku od osób fizycznych, ani składek na ubezpieczenia: zdrowotne i społeczne.

W maju 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że abonament na opłacenie pakietu medycznego stanowi przychód pracownika i wchodzi w skład podstawy opodatkowania, jak również podstawy, od której oblicza się należne składki na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne.

Takie stanowisko judykatury budzi niepokój pracodawców i pracowników, na których spaść może obowiązek zapłaty zaległego podatku, składek oraz odsetek karnych.

W związku z powyższym proszę Pana Ministra o odpowiedź na następujące pytania:

1. Na kim w opisanej powyżej sytuacji spoczywa obowiązek zwrotu zaległego podatku, składek oraz odsetek karnych: na pracowniku, którego przychód stanowiła wartość abonamentu za pakiet medyczny, czy na pracodawcy, na którym ciążył obowiązek obliczenia, pobrania i zapłaty zaległych zaliczek na podatek PIT oraz składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne?

2. Ilu podatników dotyczyć może obowiązek zwrotu zaległego podatku i składek ubezpieczeniowych z tytułu abonamentu na pakiet medyczny?

3. Czy pracownicy, którzy mogą zostać obciążeni obowiązkiem zapłaty zaległego podatku i składek, mogą ubiegać się o umorzenie odsetek karnych do powyższych kwot, skoro zaległości powstały bez ich winy?

Z poważaniem

Poseł Sławomir Kopyciński

Kielce, dnia 2 września 2010 r.

Odpowiedź na interpelację nr 17922 do ministra finansów w sprawie zaległości podatkowych związanych z opłacaniem przez pracodawców na rzecz pracowników tzw. pakietów medycznych

Szanowny Panie Marszałku!

W związku z interpelacją pana posła Sławomira Kopycińskiego, przesłaną przy piśmie z dnia 15 września 2010 r. w sprawie zaległości podatkowych związanych z opłacaniem przez pracodawców na rzecz pracowników tzw. pakietów medycznych, uprzejmie informuję.

Przedstawienie przez Naczelny Sąd Administracyjny do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości w orzecznictwie sądów administracyjnych, przejawiające się brakiem jednolitej linii w zakresie konsekwencji podatkowych wykupienia przez pracodawcę na rzecz pracowników pakietów świadczeń medycznych, spowodowało podjęcie w dniu 24 maja 2010 r. uchwały (sygn. akt II FPS 1/10), w której skład siedmiu sędziów uznał, iż: „Wykupione przez pracodawcę pakiety świadczeń medycznych, których wartość nie jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), stanowią dla pracowników, uprawnionych do ich wykorzystania, nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 tej ustawy”.

Uzasadniając powyższe stanowisko, skład siedmiu sędziów m.in. stwierdził, iż „sama możliwość skorzystania z usług medycznych posiada istotny wymiar finansowy, czego dowodzi także szybko rosnąca popularność pakietów medycznych. Gdyby pracownik ową możliwość chciał zapewnić sobie samodzielnie, musiałby wykupić abonament, płacąc za niego częstokroć więcej niż kwota wydatkowana przez pracodawcę w przeliczeniu na jednego uprawnionego zatrudnionego. Nie budzi zatem wątpliwości, że pracownik nabywający dzięki pracodawcy możliwość nieodpłatnego korzystania z prywatnej opieki medycznej otrzymuje przysporzenie majątkowe”.

Należy zatem stwierdzić, iż podjęta w dniu 24 maja 2010 r. uchwała potwierdziła poprawność stanowiska wielokrotnie prezentowanego zarówno3przez ministra finansów, jak i przez organy podatkowe, że wartość zindywidualizowanych abonamentów medycznych zakupionych przez pracodawcę dla pracowników jest przychodem ze stosunku pracy, podlegającym opodatkowaniu. Abonament medyczny stanowi bowiem nieodpłatne świadczenie, a przychód z tego tytułu powstaje w momencie otrzymania uprawnienia do korzystania z usług medycznych (abonamentu medycznego), a nie w momencie skorzystania z konkretnej usługi medycznej.

Stanowisko Ministerstwa Finansów, jak i organów podatkowych było powszechnie znane za sprawą mediów, które w ostatnich latach szeroko komentowały tę sprawę.

Minister finansów prezentował to stanowisko także w odpowiedziach na interpelacje poselskie, przykładowo w odpowiedzi na interpelację nr SPS-024-1046/08, udzielonej w dniu 3 kwietnia 2008 r., uznał, iż „o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika z konkretnej usługi medycznej, lecz samo otrzymanie przez pracownika pakietu medycznego o określonej wartości pieniężnej – podobnie jak fakt skorzystania lub nie z usługi medycznej nie jest...