Zakup ze środków ZFŚS a VAT

Pytania podatnika: Czy wydanie pracownikom towarów lub udostępnienie im usług uprzednio zakupionych na podstawie faktur VAT ze środków ZFŚS przez zakład pracy, bez częściowej odpłatności (partycypacji w kosztach) z ich strony (jak iczęściowo odpłatne), winno być opodatkowane podatkiem od towarów i usług z równoczesnym prawem do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy ich nabyciu?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 19.05.2010 r. (data wpływu 07.06.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wydania pracownikom towarów lub udostępnienia usług zakupionych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) oraz możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z faktur dokumentujących zakup towarów i usług finansowanych ze środków ZFŚS - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 07.06.2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wydania pracownikom towarów lub udostępnienia usług zakupionych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) oraz możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z faktur dokumentujących zakup towarów i usług finansowanych ze środków ZFŚS.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Urząd Miasta będący jednostką budżetową, zgodnie z art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223,poz. 1458) jest pracodawcą zatrudnionych w nim pracowników. Wyjaśnia się, iż Urząd Miasta przez lata był czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Urząd Miasta dostosowując się do ukształtowanej linii orzecznictwa o tym, iż to jednostka samorządu terytorialnego (gmina) winna być podatnikiem tego podatku, a nie urząd gminy będący aparatem pomocniczym przy pomocy którego wójt (burmistrz, prezydent) wykonuje swoje zadania, wyrejestrował się jako podatnik tego podatku, a zarejestrowana została Gmina, NIP:.... Kwestie ciągłości rozliczeń i tożsamości obu podmiotów na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług oraz wątpliwości związane z tym faktem stanowiły przedmiot zapytania skierowanego do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, które wpłynęło do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku w dniu 31 grudnia 2009 r. i było przedmiotem udzielonej interpretacji indywidualnej znak: IPPP1-443-2/10-4/AS z dnia 12 marca 2010 r., gdzie w całej rozciągłości uznano prezentowane przez Gminę stanowisko za prawidłowe. W chwili obecnej Urząd Miasta L., będąc pracodawcą, zgodnie ze znanym mu i publicznie prezentowanym przez Ministra Finansów poglądem występuje w rozliczeniach publiczno-prawnych używając NIP: ... jedynie jako płatnik składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych do Urzędu Skarbowego.

Urząd Miasta w okresie, gdy był czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług wystąpił do właściwego w owym czasie do wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego organu i otrzymał postanowienie z dnia 02.03.2007 r. Naczelnika Urzędu Skarbowego (kserokopia w załączeniu). Z uwagi na powołanie się w uzasadnieniu w/w postanowienia na przepis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy jako kluczowy z punktu widzenia nieopodatkowywania podatkiem VAT świadczeń w całości finansowanych z ZFŚS, który został z dniem 01 grudnia 2008 r. uchylony, w/w interpretacja ponad wszelką wątpliwość utraciła swoją aktualność. Z interpretacji tej wynikało, iż:

- w sytuacji, gdy Urząd Miasta dokonuje przekazania usług za częściową odpłatnością pracownikom/członkom ich rodzin, w pozostałej części usługi te finansując z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - to część, w której partycypuje pracownik lub członek jego rodziny podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
- w sytuacji, gdy Urząd Miasta dokonuje nieodpłatnego przekazania usług pracownikom i członkom ich rodzin, zakup których finansowany jest w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - to takie nieodpłatne przekazanie usługi nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto podkreślić należy, iż Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku sygnatura I SA/Wr 1109/09 z dnia 18.09.2009 r. orzekł, powołując się również na ustawodawstwo i orzecznictwo wspólnotowe, iż podmiot zobowiązany do utworzenia funduszu socjalnego i następnie administrowania nim, wykonując czynności, do których obliguje go ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku VAT.

Podobne stanowisko zajął także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku sygn. akt. I SA/Bd 929/09 z dnia 13.01.2010 r.

Wątpliwość jaka się pojawia w związku z następującymi wyżej opisanymi zdarzeniami tj.:

1. wyrejestrowaniem jako podatnika VAT Urzędu Miasta i zarejestrowaniem Gminy (to Urząd jest pracodawcą, a nigdy Gmina),
2. uchyleniem z dniem 01.12.2008 r. przepisu art. 88 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług na podstawie nowelizacji ustawy z dnia 7 listopada 2008 r.,
3. kształtującą się linią orzecznictwa sądowego przywołującego uregulowania przepisów wspólnotowych w tym zakresie

- dotyczy kwestii zasadności oraz sposobu opodatkowania świadczeń dla pracowników, ich rodzin oraz emerytów i rencistów finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wydanie pracownikom towarów lub udostępnienie im usług uprzednio zakupionych na podstawie faktur VAT ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przez zakład pracy tj. Urząd Miasta L. będący ich pracodawcą na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. nr 223, poz. 1458), bez częściowej odpłatności (partycypacji w kosztach) z ich strony, winno być opodatkowane podatkiem od towarów i usług przez Gminę, z równoczesnym prawem do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy ich nabyciu?
2. Czy wydanie pracownikom towarów lub udostępnienie im usług uprzednio zakupionych na podstawie faktur VAT ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przez zakład pracy tj. Urząd Miasta L. będący ich pracodawcą na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223,poz. 1458), winno być opodatkowane podatkiem od towarów i usług przez Gminę w wysokości obliczonej od całej wartości towarów i usług, czy też tylko od ich części (partycypowanej przez pracownika), z prawem do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego w całości - w pierwszym przypadku lub w części - w drugim przypadku?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą (...) bez względu na cel i rezultat tej działalności. Z kolei w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy (...). Zdefiniowanie pojęcia - podatnik - ma podstawowe znaczenie w sprawie objętej niniejszym wnioskiem, gdyż określa zakres podmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Przepisy ustawy wprost o tym nie stanowią, lecz z ogólnych reguł konstrukcyjnych podatku od towarów i usług, wynika konieczność, aby podmiot wykonujący czynność opodatkowaną występował w odniesieniu do niej jako podatnik. Regulacje dyrektywy wyrażają ten wymóg wprost - stanowią bowiem o wykonywaniu czynności opodatkowanych przez podatnika działającego w takim charakterze. Tak więc opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności wymienione w art. 5 ustawy o VAT w tym odpłatne świadczenie usług, ale tylko te, które wykonuje podatnik występujący w danej transakcji w takim charakterze. Biorąc powyższe pod uwagę wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przez podatnika VAT prowadzi do powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy przywołać wyrok ETS z dnia 4 października 1995 r. w sprawie Dieter Armbrecht, C-291/92, dotyczący sprzedaży przez hotelarza zespołu nieruchomości - zawierającej hotel i mieszkanie hotelarza, które stanowiło jego własność prywatną. Wskazano w nim m.in. na możliwość zróżnicowanego traktowania przez podatnika z punktu widzenia podatku od wartości dodanej poszczególnych części nieruchomości, przy uwzględnieniu sposobu używania. W świetle przepisów VI Dyrektywy za uzasadnione należy uznać twierdzenie, że podmiot będący podatnikiem może dokonać transakcji, która z uwagi na swój rodzaj byłaby objęta zakresem przedmiotowym podatku VAT, a która jednak w określonych sytuacjach nie spowoduje opodatkowania tym podatkiem.

W przypadku świadczeń finansowanych w całości lub w części z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych kluczowym wydaje się ustalenie: czy podmiot zobowiązany do utworzenia funduszu socjalnego i następnie administrowania nim, wykonując czynności, do których obliguje go ustawa o ZFŚS występuje jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust 1 i 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tj. Dz. U. z 1996 r., nr 70, poz. 335 ze zm.) środki Funduszu zwiększa się o:

1. wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych korzystających z działalności socjalnej, o której mowa w art. 2 pkt 1,
2. darowizny oraz zapisy osób fizycznych i prawnych,
3. (skreślony),
4. odsetki od środków Funduszu,
5. wpływy z oprocentowania pożyczek udzielonych na cele mieszkaniowe,
6. wierzytelności likwidowanych zakładowych funduszy socjalnego i mieszkaniowego.

Zgodnie z art. 10 tejże ustawy Funduszem administruje pracodawca. Oznacza to wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych dla pracodawcy w ustawie o Funduszu, a w szczególności: zapewnienie obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania Funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów ustawy o Funduszu.

Administrowanie nie jest tożsame z wyłącznym dysponowaniem. Zarówno regulamin Funduszu, jak i przyznawanie świadczeń socjalnych osobom uprawnionym wymaga uzgodnienia ze związkami zawodowymi. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych jest funduszem specjalnym, co oznacza, że pracodawca jest administratorem funduszu i nie może dowolnie dysponować środkami socjalnymi, które są prawnie i rachunkowo wyodrębnione z innych jego środków finansowych. Właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu jest Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, a nie zakład pracy, zatem nie może on ponosić odpowiedzialności za cudze zobowiązania.

W przypadku, w którym dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca, odbierając i przekazując określone środki‚ działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik (nie rozpoznając z tego tytułu żadnych kosztów ani przychodów dla celów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS, tym samym w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np. wczasów dla pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z siłowni basenów i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizacji określonej imprezy kulturalnej - pracodawca występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT. Podnieść również należy, że w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych towarów lub usług obcych przez pracowników, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Wniosku tego nie zmienia fakt, że ze względów praktycznych pracodawca jawi się także jako swego rodzaju pośrednik przekazujący środki pieniężne między sprzedawcą towaru lub usługi, a jej beneficjentem. Wynika to z faktu, iż z tytułu tego rodzaju działań o charakterze zaledwie techniczno-administracyjnym, podejmowanych dodatkowo całkowicie poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, w świetle podstawowych zasad systemowych VAT dany podmiot nie może stać się podatnikiem. Brak zaś jakichkolwiek innych przesłanek, by twierdzić, że w omawianych sytuacjach pracodawca działa jako podatnik VAT - cała operacja gospodarcza przebiega poza sferą jego aktywności biznesowej. Nawet jednak gdyby przyjąć, że administrowanie przez pracodawcę Funduszem ma charakter usługowy, to opodatkowaniu VAT podlega świadczenie usług za wynagrodzeniem, które w tym przypadku nie ma miejsca.

W orzecznictwie ETS podkreśla się element dochodowości (o...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »