Wyłączenie pracownika organu podatkowego z udziału w postępowaniu

Zasady wyłączenia pracownika organu podatkowego określają przepisy rozdziału 2 Działu IV ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Najważniejszą z przesłanek wyłączenia jest sytuacja, gdy pracownik jest jednocześnie stroną toczącego się postępowania.

Zgodnie z art. 133 § 1 Ordynacji podatkowej stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy. Pracownik występowałby zatem niejako „w swojej sprawie”, w związku z czym trudno byłoby wymagać od niego bezstronności.

Wpływ rozstrzygnięcia

Kolejną przesłanką wyłączającą pracownika urzędu jest sytuacja, kiedy pozostaje on ze stroną w takim stosunku prawnym, że rozstrzygnięcie sprawy może mieć wpływ na ich prawa lub obowiązki. Może tak być wówczas, kiedy pracownik organu podatkowego i strona postępowania są kontrahentami w zakresie umów cywilnoprawnych np. najmu, dzierżawy, pożyczki, zlecenia, umowy o dzieło lub pracownik wchodzi w skład zarządu lub rady nadzorczej podmiotu będącego stroną postępowania. Pracownik nie będzie podlegał obligatoryjnemu wyłączeniu, jeżeli stosunek prawny ze stroną wygasł (został rozwiązany). Dotyczyć to będzie nie tylko umów cywilnoprawnych, lecz także umów z zakresu prawa pracy np. gdy pracownik organu podatkowego był wcześniej pracownikiem osoby będącej stroną postępowania. Podkreślić należy, że istnienie stosunku prawnego między pracownikiem organu podatkowego a stroną samo w sobie nie wyłącza pracownika od udziału w postępowaniu. Ocena wyłączenia pracownika uzależniona jest bowiem od potencjalnych skutków rozstrzygnięcia sprawy na prawa i obowiązki (majątkowe lub osobiste; przyszłe i obecne) pracownika jako strony stosunku prawnego (kontrahenta) – (zob. W. Gurba, Wyłączenie pracownika urzędu gminy (miasta) lub członka samorządowego kolegium odwoławczego – z mocy prawa – c...