Orzecznictwo podatkowe: Dokumentowanie darowizny pieniężnej

Przekazanie w formie darowizny środków pieniężnych bezpośrednio na rzecz osoby trzeciej (w rozpoznawanej sprawie dewelopera), skutkuje niespełnieniem warunku zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d., tj. udokumentowania, iż środki pieniężne stanowiące przedmiot umowy darowizny zostały przekazane obdarowanemu na jego rachunek bankowy lub rachunek w SKOK, lub za pośrednictwem poczty w drodze przekazu pocztowego.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jerzy Płusa, Sędziowie Asesor WSA Maciej Kurasz (spr.), Asesor WSA Aneta Trochim-Tuchorska, Protokolant Lidia Wasilewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2009 r. sprawy ze skargi M. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości podatku od spadków i darowizn oddala skargę.

UZASADNIENIE

1. Dyrektor Izby Skarbowej w W. zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie decyzją z dnia [...] czerwca 2008 r., na podstawie art. 220 § 2, art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), określanej dalej jako "ustawa Ord. pod." oraz art. 6 ust. 1 pkt 4, i art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. nr 142 z 2004 r., poz. 1514, ze zm.), dalej w skrócie jako "u.p.s.d." po rozpatrzeniu odwołania M. G. określanej dalej w uzasadnieniu jako "Skarżąca" lub "Strona", od decyzji Naczelnika [...] z dnia [...] marca 2007 r. ustalającej Skarżącej podatek od spadków i darowizn w kwocie 39.818,00 zł z tytułu nabycia darowizny środków pieniężnych; utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

2. Dyrektor Izby Skarbowej w W. w uzasadnieniu rozstrzygnięcia przedstawił stan faktyczny sprawy, z którego wynikało, iż w dniu 2 maja 2007 r. do [...] wpłynęło zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z1), w którym Skarżąca zgłosiła nabycie tytułem darowizny środki pieniężne w kwocie 596.919,20 zł. Do zgłoszenia Skarżąca dołączyła umowę darowizny zawartą w dniu 13 kwietnia 2007 r. pomiędzy jej ojcem R. G. jako darczyńcą a M. G. jako obdarowaną, a także kopie poleceń przelewów z dnia 16 kwietnia 2007 r. na kwotę 119.384,00 zł i z dnia 30 kwietnia 2007 r. na kwotę 477.535,20 zł, dokonanych na konto "S." Sp. z o.o. tytułem budowy lokalu [...] i miejsca parkingowego, realizowanej na osiedlu [...]. Organ podatkowy pierwszej instancji postanowieniem z dnia 24 października 2007 r. wszczął postępowanie w sprawie ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. W toku postępowania Skarżąca w dniu 23 listopada 2007 r., poinformowała organ, że do konta, z którego dokonana została darowizna posiada pełnomocnictwo, zatem w jej ocenie mogła traktować je jako jej własne konto, a tym samym spełniony został warunek formalny w postaci wpływu darowizny na rachunek obdarowanego. Po zapoznaniu z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie pismem z dnia 7 stycznia 2008 r. wyjaśniła powody, które wpłynęły na decyzję przekazania kwoty darowizny bezpośrednio na konto dewelopera, a nie obdarowanej. Skarżąca w toku postępowania przedstawiła interpretację Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2003 r. nr PB5/KD-033-2-16/03 wydaną w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych i dotyczącą dokumentowania wpłat przekazywanych tytułem darowizny za pośrednictwem pracodawcy na rzecz osób fizycznych. Ponadto powołała się na dostarczoną przez nią opinię prawną, której celem była ocena przesłanek zastosowania zwolnienia z art. 4a u.p.s.d., w sytuacji, gdy darczyńca w wykonaniu umowy darowizny dokonał przeniesienia środków pieniężnych na rachunek wierzyciela strony obdarowanej. W dniu 6 lutego 2008 r. Skarżąca poinformowała organ podatkowy o wycofaniu i unieważnieniu darowizny środków pieniężnych przez jej ojca, czego dowodem jest zaświadczenie wydane przez [...] z dnia 31 stycznia 2008 r. o zwrocie na konto R. G. przez "S." Sp. z o.o. kwoty 596.919,20 zł.

3. Naczelnik [...] decyzją z dnia [...] marca 2008 r. ustalił wysokość podatku od darowizny w kwocie 39.818,00 zł. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że postąpił tak z uwagi na niespełnienie przez Skarżącą warunku określonego w art. 4a u.p.s.d., tj. braku dowodu w postaci przekazania kwoty darowizny na jej rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

4. Od powyższej decyzji Strona złożyła odwołanie do Dyrektora Izby Skarbowej w W., wnosząc o uchylenie w całości decyzji organu pierwszej instancji. W odwołaniu zarzuciła Naczelnikowi [...]:

- wydanie decyzji wbrew przedstawionym w sprawie dowodom, które wskazują na możliwość wiarygodnego wykazania wykonania zawartej umowy w inny sposób niż za pośrednictwem wskazanych w art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. środków dowodowych,

- brak w wydanej decyzji uzasadnienia faktycznego, w tym przede wszystkim odniesienia się do interpretacji Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2003 r. nr PB5/KD-033-2-16/03,

- wydanie decyzji z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 139 ustawy Ord. pod.

5. Dyrektor Izby Skarbowej wskazaną na wstępie decyzją z dnia [...] czerwca 2008 r., po rozpatrzeniu odwołania Strony utrzymał w mocy decyzję pierwszoinstancyjną. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia poza przedstawieniem stanu faktycznego sprawy stwierdził, że w przedmiotowej sprawie Skarżąca w dniu 2 maja 2007 r. zgłosiła do organu podatkowego fakt zawarcia umowy darowizny, poprzez złożenie podpisanego druku SD-Z1 wraz z załącznikami: umową darowizny i kopią poleceń przelewu kwoty darowizny w łącznej wysokości 596.919,20 zł. W toku prowadzonego postępowania podatkowego organ podatkowy nigdy nie kwestionował faktu wykonania darowizny, ponieważ cały materiał zgromadzony w sprawie dowodził tego faktu. Organ wyższego stopnia wskazał, że z § 4 umowy darowizny zawartej w dniu 13 kwietnia 2007 r. w Warszawie wynikało, iż wydanie przedmiotu darowizny miało nastąpić w formie przelewu na rachunek bankowy prowadzony przez [...] dla "S." Sp. z o.o., w dwóch ratach. Darczyńca miał przekazać ww. kwoty z przeznaczeniem na sfinansowanie zakupu lokalu mieszkalnego i miejsca parkingowego przez córkę M. G. W ocenie organu odwoławczego dołączone do zgłoszenia SD-Z1 kopie poleceń przelewów bezspornie dowodzą spełnienia/wykonania świadczenia wynikającego z umowy darowizny. Bez wpływu na rozstrzygnięcie pozostaje natomiast w ocenie organu dokonanie tych przelewów z konta, którego pełnomocnikiem jest obdarowana, ponieważ udzielenie pełnomocnictwa nie zmienia faktu, że środki na koncie należały do R. G. i w wyniku przelewu nastąpiło świadczenie kosztem jego majątku na rzecz obdarowanej. Podobnie bez wpływu na wymiar podatku pozostaje odwołanie umowy darowizny już wykonanej, bowiem zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 u.p.s.d. obowiązek podatkowy w rozpatrywanej sprawie powstał w dniach 13 kwietnia 2007 r. i 30 kwietnia 2007 r., czyli w dacie realizacji świadczenia.

Odnosząc się do zarzutu o pominięciu w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji dołączonej przez Skarżącą interpretacji Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że dotyczy ona innego zagadnienia podatkowego, związanego z ulgami podatkowymi określonymi w podatku dochodowym od osób fizycznych, konkretnie dotyczy ona wykazania przez podatnika dokonania darowizny na rzecz wyraźnie wskazanej osoby fizycznej. Interpretacja nie może jednak mieć zastosowania w przedmiotowej sprawie, ponieważ jak opisano wyżej, organy podatkowe nie kwestionują faktu wykonania darowizny. Istotą problemu jest przekazanie darowizny na konto, którego właścicielką nie była obdarowana. Wskazał, że wielokrotnie w orzecznictwie sądy administracyjne wskazywały, że ulgi i zwolnienia podatkowe są wyłomem w konstytucyjnej zasadzie powszechności opodatkowania sformułowanej w art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i jako takie podlegają ścisłej interpretacji - nie można ich interpretować rozszerzająco. Wyjaśnił, że skoro art. 4a u.p.s.d. wymienia warunki skorzystania ze zwolnienia podatkowego, to nie spełnienie któregokolwiek z nich oznacza jego utratę. Przekazanie więc przez darczyńcę środków na rachunek wierzyciela obdarowanej, skutkuje pozbawieniem możliwości skorzystania przez Skarżącą ze zwolnienia podatkowego i obciążenie podatkiem w znacznej wysokości. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej powyższa argumentacja wyczerpuje również ustosunkowanie się do opinii prawnej, przedstawionej przez Stronę. Natomiast podniesione w piśmie z dnia 20 maja 2008 r. argumenty o opodatkowaniu wieloletnich oszczędności podatkiem dochodowym i tzw. podatkiem Belki, o skromnym budżecie domowym córki i stopniu pokrewieństwa między stronami nie podważają prawidłowości dokonanego wymiaru podatkowego.

Odnosząc się do tych argumentów Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnił, iż w polskim prawie podatkowym występuje jeszcze więcej danin publicznych, niż wskazane przez Skarżącą, z czego nie wynika podwójne opodatkowanie tym samym podatkiem. Trudna sytuacja Skarżącej może zostać uwzględniona w odrębnym postępowaniu przed organem podatkowym pierwszej instancji, prowadzonym z wniosku obdarowanej, o zastosowanie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w postaci umorzenia bądź rozłożenia na raty. Zaś kategoria winy i jej stopnia nie występuje w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast stopień pokrewieństwa został uwzględniony poprzez zastosowanie kwoty wolnej i skali podatkowej dla I grupy podatkowej. Odnosząc się natomiast do zarzutu wydania decyzji z przekroczeniem terminu określonego w art. 139 ustawy Ord. pod. Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że jest on zasadny, jednak nie ma wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Ponadto dodał, że z akt sprawy wynika, iż o każdym przekroczeniu terminu Skarżąca była informowana.

6. Skarżąca pismem z dnia 31 lipca 2008 r. wniosła do WSA w Warszawie skargę. W skardze zwróciła się o uchylenie decyzji Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] czerwca 2008 r., wstrzymanie wykonania decyzji organu pierwszej Instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że w wykonaniu zawartej umowy darowizny otrzymała darowiznę na pokrycie kosztów zakupu mieszkania, jednak przelew środków pieniężnych z rachunku darczyńcy nastąpił nie na jej rachunek bankowy, a bezpośrednio na rachunek jej wierzyciela - spółki "S.". Tym samym pomimo dopełnienia obowiązku zgłoszenia zawartej umowy darowizny nie może ona za pośrednictwem dokumentów wskazanych przez ustawodawcę udokumentować faktu otrzymania pieniędzy będących przedmiotem darowizny. Skarżąca podniosła, że zgodnie z załączoną do skargi opinią prawną Dr J. E. B. z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu[...], umowa darowizny została wykonana, a w świetle ustawy o podatku od spadków i darowizn dopuszczalne jest udokumentowanie faktu otrzymania środków pieniężnych za pośrednictwem innych, niż wskazane w artykule 4a ust 1 pkt. 2 u.p.s.d. Zasadnicze znaczenie w kwestii istnienia podstaw zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 4a u.p.s.d. ustawodawca przypisuje zawarciu umowy z osobą należącą do I grupy podatkowej, jej zgłoszeniu w przepisanym terminie oraz wykonaniu wynikającego z niej zobowiązania. Warunki te bez wątpienia zostały spełnione. Wymóg przedłożenia dokumentów potwierdzających otrzymanie środków pieniężnych tytułem umowy darowizny należy traktować jako przesłankę formalną zastosowania przedmiotowego zwolnienia od podatku od spadku i darowizn. Zważywszy, że to na organie prowadzącym postępowanie spoczywa obowiązek dokładnego wyjaśnienia okoliczności faktycznych sprawy, Skarżąca oświadczyła, że jako dowód w sprawie organ powinien dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a co nie jest sprzeczne z prawem. W ocenie Skarżącej dokonana przez Dyrektora Izby Skarbowej interpretacja wydaje się być zgodna z literalnym brzmieniem art. 4a u.p.s.d., jednak jest sprzeczna z jej duchem, której celem było uwzględnienie konieczności szczególnej ochrony sytuacji majątkowej rodziny. Wprowadzone warunki przekazywania środków pieniężnych miały jedynie zapewnić szczelność systemu podatkowego. Skarżąca na poparcie swego stanowiska powołała się na uzasadnienie do projektu ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Druk nr 736). Skarżąca oświadczyła, że zasada zaufania do Organów Państwa upoważnia organ do oceny działania podatnika zgodnie z jego rzeczywistą intencją, którą w sprawie nie było uchylanie się od podatku, a interpretacja przepisów dokonana przez Dyrektora Izby Skarbowej jest sprzeczna z Ustawą Zasadniczą, w szczególności z art. 2, 7, 64, 71, 75, 84 oraz 217 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Skarżąca zarzuciła decyzji organu pierwszej instancji niekompletność, tzn. brak wszystkich elementów, o których mowa w art. 210 § 1 ustawy Ord. pod. W szczególności brak w uzasadnieniu faktycznym decyzji przytoczenia wszystkich dowodów, które zostały przez Skarżącą przedstawione.

Ponadto - w jej ocenie Nac...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »