Czy konkubent może rozliczyć podatek dochodowy jak samotny rodzic?

Kawaler mieszkający z konkubiną, który wychowuje dzieci, może rozliczać się z podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych dla osób samotnie wychowujących dzieci– orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

O co toczył się spór?

Podatnik zwrócił się z wnioskiem do urzędu skarbowego o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. Chciał wiedzieć, czy jest uprawniony do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych jako osoba samotnie wychowująca dzieci. We wniosku wskazał, że jest kawalerem i pozostaje w konkubinacie z panną. Mają czwórkę wspólnych małoletnich dzieci, mieszkają w tym samym mieszkaniu. Podatnik nie uzyskuje dochodów opodatkowanych w formie ryczałtu, dzieci nie osiągają żadnych dochodów. Ich matka (konkubina wnioskodawcy) nie rozlicza się jako osoba samotnie wychowująca dzieci.

Zdaniem podatnika spełnia on warunki do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dzieci. W jego opinii w Ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznym (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm., dalej: u.p.d.o.f.) ustawodawca przewidział preferencyjne opodatkowanie, żeby pomóc rodzinom posiadającym dzieci. Preferencje te dotyczą szczególnie związków konkubenckich, rodzin rozwiedzionych oraz rodzin, w których jedno z rodziców zostało pozbawione praw rodzicielskich. Bez znaczenia przy tym pozostaje to, gdzie zamieszkują rodzice. Wymagane jest jednak oświadczenie, że jeden z rodziców nie korzysta z tego przywileju.

Naczelnik urzędu skarbowego uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Powołał się na przepis art. 6 ust. 5 u.p.d.o.f., który wskazuje, że za osobę samotnie wychowującą dzieci, która może korzystać z preferencyjnego opodatkowania, uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli ta osoba jest kawalerem, panną, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Preferencyjny sposób rozliczania podatku nie ma zastosowania, gdy do osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dzieci mają zastosowanie przepisy art. 30c u.p.d.o.f., czyli opodatkowanie podatkiem liniowym, lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zdaniem naczelnika urzędu skarbowego podatnik jako kawaler mieści się we wskazanym wyżej katalogu osób samotnie wychowujących dzieci. Mieszka on jednak z matką dzieci (co do której brakuje informacji o ograniczeniu władzy rodzicielskiej), która również, z uwagi na to, że jest panną, może zostać uznana za osobę samotnie wychowującą dzieci. Tym samym oboje rodzice wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dziećmi, wspólnie je wychowują. Dlatego też brakuje podstaw do stwierdzenia, że którykolwiek z rodziców samotnie wychowuje ich wspólne dzieci. W konsekwencji organ podatkowy ...