Jak nie dziedziczyć długów zmarłego?

Czy wierzyciele zmarłego mogą żądać zapłaty od spadkobierców? Otóż, co do zasady, tak. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na spadkobierców (art. 922 k.c.). Jeżeli zmarły nie pozostawił po sobie testamentu, dziedziczą po nim spadkobiercy ustawowi, zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego opisanymi w Kodeksie cywilnym (art. 931 k.c.).

Spadkobiercy zobowiązani są zapłacić wszystkie zobowiązania zmarłego, nawet wówczas, gdy wartość tych zobowiązań przekracza wartość spadku. Często zdarza się, że spadkobierca „otrzymuje w spadku” wyłącznie długi, bez żadnych aktywów. Przykładem może być sytuacja dorosłego już dziecka, którego rodzic porzucił rodzinę i nie utrzymywał z nią od lat kontaktów. W razie śmierci takiego rodzica, dziecko jako spadkobierca ustawowy zobowiązane jest zapłacić wszystkie jego zobowiązania, w tym także zaległości podatkowe.

Jak zatem uchronić się przed płaceniem takich długów?

Spadkobierca, zarówno testamentowy jak i ustawowy, ma prawo podjęcia decyzji, czy chce dziedziczyć po zmarłym. Może on przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić (art. 1012 k.c.). Termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

Należy jednak pamiętać, że ustawa przyjmuje pewien automatyzm – brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jedynie w wypadku, gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdol...