Sprzedaż udziału we współwłasności lokalu a prawo do zachowania ulgi

Zamieszkiwanie przez podatnika w lokalu stanowiącym współwłasność trzech osób, nawet w sytuacji gdy dwaj pozostali współwłaściciele nie zamieszkują w tym lokalu nastałe, może wiązać się dla niego z uciążliwościami, które nie wystąpią przy zamieszkiwaniu w lokalu stanowiącym wyłączną własność podatnika. Co oczywiste, wrozważanej sytuacji pozostali współwłaściciele pomimo niezamnieszkiwania w lokalu na stałe mogą z niego korzystać okazyjnie oraz ingerować w sposób korzystania z tego lokalu przez podatnika. W takim przypadku nie można podważać sprzedaży przez podatnika udziału we współwłasności lokalu w celu nabycia innego lokalu samodzielnie, jako przesłanki z art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn pozwalającej na zachowanie ulgi mieszkaniowej – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

W sierpniu 2005 r. podatniczka nabyła spadek po zmarłym ojcu. W listopadzie tego roku złożyła zeznanie podatkowe, w którym jako składniki masy spadkowej po zmarłym wykazała m.in. udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Wraz z zeznaniem podatniczka złożyła oświadczenie o spełnianiu warunków do skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej, określonej w art. 16 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm., dalej jako upsd), w tym m.in. że w nabytym mieszkaniu będzie zamieszkiwała przez okres co najmniej 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Przed upływem 5 lat, licząc od dnia złożenia zeznania podatkowego o nabyciu spadku, podatniczka sprzedała ww. udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, a następnie złożyła wniosek o „utrzymanie ulgi i nienaliczanie podatku” z uwagi na fakt, że ze środków uzyskanych ze sprzedaży nabytego w spadku udziału nabyła nowy lokal mieszkalny, podpisując ze spółdzielnią mieszkaniową umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do wspomnianego lokalu mieszkalnego, jednocześnie zobowiązując się do dostarczenia aktu notarialnego przenoszącego własność. Wraz z wymienionym podaniem złożone zostało oświadczenie wydane przez zarząd spółdzielni mieszkaniowej informujące, że po zniesieniu współwłasności nieruchomości i ustanowieniu na rzecz spółdzielni odrębnej własności wybudowanych lokali, na rzecz członków, którzy wpłacą pełny wkład budowlany, przeniesiona zostanie odrębna własność lokali mieszkalnych w stanie wolnym od obciążeń oraz przeniesione zostaną udziały w wielostanowiskowym lokalu garażowym wraz z prawem korzystania z przydzielonych im miejsc postojowych.

Ponieważ w ocenie organu podatkowego podatniczka nie dotrzymała warunków wynikających z przepisu art. 16 ust. 2 pkt 5 upsd, naczelnik urzędu skarbowego stwierdził wygaśnięcie własnej decyzji oraz ustalił podatek od spadków i darowizn w nowej wysokości.

Podatniczka odwołała się od powyższej decyzji. Według niej organ błędnie zinterpretował art. 16 ust. 7 upsd, uznając, że nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w celu zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych i przeznaczenie całej kwoty otrzymanej ze zbycia odziedziczonego lokalu na nabycie nowego w celu polepszenia warunków mieszkaniowych nie stanowi nabycia innego lokalu, gdyż brak jest aktu notarialnego przenoszącego własność.

Dyrektor izby skarbowej utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu organ, powołując się na treść art. 16 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 upsd, wskazał, że ustanowiona w art. 16 ustawy tzw. ulga mieszkaniowa ma na celu bezpośrednie i niezwłoczne zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych nabywcy mieszkania. Dla skorzystania z tej ulgi istotne jest, aby został spełniony m.in. warunek zamieszkania w nabytym mieszkaniu przez 5 lat, jeżeli nabywca mieszka w nim w chwili złożenia zeznania.

Dodał, że zgodnie z art. 16 ust. 7 upsd nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie ...