Najbardziej korzystne koszty uzyskania przychodu pracowników

Powszechnie wiadomo, że opodatkowanie przychodów uzyskiwanych przez pracowników reguluje ustawa z26lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176, ost. zm. Dz. U. z 2009r. Nr 97, poz. 800; dalej: updf). Zapracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 updf).

Zgodnie z art.12 ust. 1 updf do przychodów z wykonywanej pracy zaliczamy przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, którymi są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Katalog przychodów ze stosunku pracy oraz przychodów z nimi zrównanych jest katalogiem otwartym. Przychód pracownika może powstać również wtedy, gdy otrzymuje on inne świadczenia, które nie zostały wymienione wprost w ustawie podatkowej.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych odnajdujemy różne rodzaje kosztów uzyskania przychodu, związane z ww. przychodami, możliwe do uzyskania przez osobę uzyskującą dochód z tytułu stosunku pracy lub stosunków pokrewnych. Do najkorzystniejszych kosztów pracowników należą 50% koszty uzyskania oraz koszty ustalone w wysokości faktycznie poniesionych wydatków. W jakich sytuacjach pracodawca może zastosować ww. koszty?

1) 50% koszty uzyskania przychodu (art. 22 ust. 9 pkt 1-3 updf)

Aby móc stosować 50% koszty uzyskania przychodu, pracownik musi wykonywać dzieło w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.). W takiej sytuacji majątkowe prawa autorskie lub prawa pokrewne do utworów wytworzonych przez pracowników w ramach stosunku pracy przysługują pracodawcom.

Twórca dzieła może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę, może je również wykonywać w wyniku zawarcia innej umowy cywilnoprawnej. W wyniku jego pracy musi powstać utwór, za który uzyska on wynagrodzenie, czyli przychód z powyższego tytułu. Forma stosunku prawnego pomiędzy twórcą a pracodawcą, w ramach którego wykonywane są prace twórcze, nie ma zatem znaczenia dla ustalenia ww. kosztów uzyskania przychodu.

Jak zauważył WSA:
Kluczowe znaczenie dla możliwości skorzystania z 50% kosztów uzyskania przychodów ma przedmiot umowy, w szczególności zaś to, czy rezultat działalności można uznać za utwór, i czy w ramach wykonania umowy doszło do skorzystania lub rozporządzania z praw autorskich, co podkreślił m.in. Minister Finansów w swoim piśmie z dnia 16 sierpnia 1995 r. PO 5/8-7371-01609/95. Stosunek prawny, w ramach którego twórca uzyskuje przychód z tytułu korzystania lub rozporządzania prawami autorskimi, ma znaczenie drugorzędne.
(wyrok WSA w Warszawie z 28 stycznia 2008 r., III SA/Wa 1987/2007)

Zgodnie art. 1 ww. ustawy przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Aby określona kategoria przychodu mogła zostać uznana za przychody z korzysta...