Okresy dobowego i tygodniowego wypoczynku kierowców

W odniesieniu do odpoczynku niektórych kierowców obowiązują dwie regulacje – wynikające zprzepisów polskiej ustawy dotyczącej kwestii czasu pracy kierowców oraz rozporządzenia UE. Przepisy unijne są w tym zakresie bardziej „plastyczne”, pozwalają dzielić i skracać dobowy wypoczynek oraz – bez konieczności zaistnienia szczególnych okoliczności – skracać wypoczynek tygodniowy za ekwiwalentnym udzieleniem czasu wolnego w terminie późniejszym.

Regulacje dotyczące dobowego i tygodniowego wypoczynku kierowców znajdują się zarówno w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879, z późn. zm.), jak i w rozporządzeniu (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającym rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylającym rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz. Urz. UE L 102).

REGULACJE Z USTAWY O CZASIE PRACY KIEROWCÓW

Zgodnie z art. 14 ustawy w każdej dobie (24 godziny liczone od godziny, w której kierowca rozpoczął pracę zgodnie z rozkładem czasu pracy) kierowcy przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Dobowy odpoczynek może być wykorzystany w pojeździe, o ile pojazd znajduje się na postoju i jest wyposażony w miejsce do spania.

Przykład:
W trasę zostało wysłanych trzech kierowców. W związku z tym pracodawca ustalił, że pojazd będzie praktycznie przez cały czas w ruchu, zaś kierowcy nieprowadzący go w danej chwili mogą w tym czasie realizować swoje prawo do wypoczynku.

Takie rozwiązanie jest niezgodne z przepisami. Okres dobowego wypoczynku nie może być wykorzystywany w pojeździe będącym w ruchu, bez względu na fizyczne możliwości wypoczynku w danym samochodzie (nie będzie miało zatem znaczenia to, ze pojazd wyposażony jest w miejsce do spania). Kierowca musi mieć zapewniony wypoczynek, podczas którego co prawda może przebywać w pojeździe, ale tylko wtedy, gdy łącznie spełnione są dwa warunki:

• pojazd znajduje się na postoju,
• pojazd jest wyposażony w miejsce do spania.

Podkreślmy, że ustawa o czasie pracy kierowców – w przeciwieństw do Kodeksu pracy – nie daje możliwości skrócenia wypoczynku dobowego. Pozwala jedynie na skrócenie w pewnych sytuacjach wypoczynku tygodniowego (w przypadkach pracy w godzinach nadliczbowych spowodowanej koniecznością prowadzenia akcji ratowniczej – ale nie wówczas, gdy nadgodziny wynikały ze szczególnych potrzeb pracodawcy – oraz w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez kierowcę w związku z jego przejściem na inną zmianę zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy).

Minimalny nieprzerwany tygodniowy wypoczynek kierowcy to 35 godzin. Tygodniowy nieprzerwany odpoczynek obejmuje minimalny odpoczynek dobowy przypadający w dniu, w którym kierowca rozpoczął odpoczynek tygodniowy.

Wypoczynek przysługuje w każdym tygodniu, a nie po przepracowaniu określonej liczby dni. Zwróćmy uwagę na to postanowienie, gdyż odróżnia regulacje polskie od unijnych dotyczących czasu prowadzenia pojazdu. Przez tydzień rozumiemy okres pomiędzy godziną 00⁰⁰ w poniedziałek i godziną 24⁰⁰ w niedzielę.

Przykład:
W ciągu kolejnych 2 tygodni kalendarzowych kierowca, do którego nie znajdują zastosowania przepisy rozporządzenia ...