Zasada równości pracowników przy zatrudnianiu

Pytanie: Czy w niektórych przypadkach można formułując ofertę pracy (ogłoszenie itp.) zastrzec, że zatrudnienie dotyczyć może tylko mężczyzn?

Odpowiedź

Oferta pracy nie może zawierać jakichkolwiek określeń w nieuzasadniony sposób ograniczających potencjalny krąg kandydatów do pracy – nieuzasadniony tzn. w żaden sposób nie powiązany z wymogami stawianymi na danym stanowisku, z ograniczeniami prawnymi dotyczącymi danej pracy itp. Jeżeli pracodawca prowadzi rekrutację do pracy, której wykonywanie jest wzbronione kobietom to można skierować ogłoszenie tylko do kandydatów będących mężczyznami. Pamiętać jednak należy, że nie można opierać się w tym przypadku tylko na wewnętrznych przepisach obowiązujących u pracodawcy (np. regulamin pracy, zarządzenia pracodawcy), jeżeli konstruują one wymogi dotyczące określonych stanowisk pracy w sposób dyskryminujący ograniczających krąg osób, które mogą być na nich zatrudnione.

Zasada równości pracowników w dziedzinie zatrudnienia została sformułowana w art. 11² k. p., zgodnie z którym pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. Art. 11³ k. p. wprowadza zaś zasadę niedyskryminacji, stwierdzając, że jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy jest niedopuszczalna. Uszczegółowienie znajduje ona w art. 18^3a – 18^3e k. p. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Kodeks pracy zawiera rozróżnienie na dyskryminację bezpośrednią i pośrednią. Przepisy nie wagują tych dwóch rodzajów dyskryminacji – oba stanowią poważne naruszenie wobec pracownika.

Dyskryminowanie bezpośrednie istnieje wtedy, gdy pracownik z jednej lub z kilku przyczyn wskazanych powyżej był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy. Pomimo tego, że przepis wyraźnie nie wskazuje tutaj kandydatów do pracy należy uznać, iż od...