Zasiłek macierzyński za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego

Od 1 stycznia 2010 r. pracownica, która urodziła dziecko, ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony w Kodeksie pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, w wymiarze: 1) do 2 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka, 2) do 3 tygodni – w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie. Wymiar ten obowiązuje do 31 grudnia 2011 r. Od 1 stycznia 2010 r. zasiłek macierzyński przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego przysługuje także osobom ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu niebędącym pracownikami, osobom pobierającym zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia oraz osobom pobierającym zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka w okresie urlopu wychowawczego.

Z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego może skorzystać także ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko, w przypadku gdy:

1) ubezpieczona zrezygnowała z pozostałej części okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni, a niewykorzystaną część zasiłku macierzyńskiego wypłacono ubezpieczonemu ojcu dziecka,
2) ubezpieczona pobierała zasiłek macierzyński przez pełny okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego.

Do zasiłku macierzyńskiego przysługującego przez okres ustalony w Kodeksie pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego mają odpowiednie zastosowanie następujące zasady:

• W razie śmierci ubezpieczonej matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka, ubezpieczonemu ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do niewykorzystanej części okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego, jeżeli przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

• W razie zgonu dziecka po upływie 8 tygodni życia, ubezpieczona zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Jeżeli ubezpieczona urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie i nastąpił zgon dziecka (dzieci) po upływie 8 tygodni życia, zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiedni do liczby dzieci pozostałych przy życiu, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia okresu, ustalonego w art. 180 § 1 Kodeksu pracy, wynikającego z liczby dzieci pozostałych przy życiu.

• Ubezpieczona, która wymaga opieki szpitalnej, po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni po porodzie, może przerwać pobieranie tego zasiłku, o ile o zasiłek macierzyński wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka. Ubezpieczonemu przysługuje w takim przypadku prawo do części zasiłku macierzyńskiego odpowiadającej okresowi pobytu ubezpieczonej w szpitalu. Łączny wymiar zasiłku macierzyńskiego wykorzystanego przez ubezpieczoną matkę dziecka i ubezpieczonego ojca dziecka nie może jednak przekraczać wymiaru określonego przepisami Kodeksu pracy. Ubezpieczona, po przedłożeniu zaświadczenia lekarskiego na druku ZUS ZLA, ma za okres pobytu w szpitalu prawo do wynagrodzenia za okres choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy oraz do zasiłku chorobowego.

Z kolei, w zakresie dokumentowania prawa do zasiłku macierzyńskiego stosuje się następujące zasady:

• Podstawą przerwania wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonej matce dziecka za okres pobytu w szpitalu jest zaświadczenie o dacie przyjęcia do szpitala, a w przypadku ubezpieczonej będącej pracownicą, której zasiłek wypłaca ZUS - dodatkowo zaświadczenie pracodawcy o dacie przerwania urlopu macierzyńskiego. Na wniosek, oryginał zaświadczenia zwraca się, celem przedłożenia do wypłaty zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonemu ojcu dziecka, pozostawiając w aktach kserokopię zaświadczenia, poświadczoną przez płatnika zasiłku za zgodność z oryginałem.

• Dokumentami do wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonemu ojcu dziecka w przypadku, gdy matka dziecka przerwała pobieranie zasiłku macierzyńskiego z powodu pobytu w szpitalu, są:

1) skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
2) zaświadczenie o dacie przyjęcia ubezpieczonej matki dziecka do szpitala,
3) zaświadczenie o okresie zasiłku macierzyńskiego przysługującego oraz wypłaconego matce dziecka

oraz dodatkowo, jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS:

4) zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem,
5) oświadczenie o przerwaniu działalności pozarolniczej - w przypadku ubezpieczonego będącego osobą prowadzącą działalność pozarolniczą,
6) zaświadczenie o przerwaniu działalności zarobkowej - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.

Datę wypisania ubezpieczonej matki dziecka ze szpitala ubezpieczony dokumentuje zaświadczeniem wystawionym przez szpital.

• W celu uzyskania przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego za okres po przerwie w pobieraniu zasiłku spowodowanej pobytem w szpitalu, ubezpieczona przedkłada zaświadczenie o okresie, za który zasiłek macierzyński został wypłacony ubezpieczonemu ojcu dziecka, a w przypadku ubezpieczonej będącej pracownicą, której zasiłek wypłaca ZUS - dodatkowo zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego.

Ubezpieczony będący pracownikiem, który przyjął na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w wieku do ukończenia 10 roku życia i wystąpił z wnioskiem do sądu o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia albo przyjął na wychowanie takie dziecko w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem), ma prawo od 1 stycznia 2010 r. do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony w Kodeksie pracy jako okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, w wymiarze:

1) do 2 tygodni – w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,
2) do 3 tygodni – w przypadku równoczesnego przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka,
3) 1 tygodnia – w przypadku korzystania z uprawnień do minimalnego wymiaru urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego.

Wymiar ten obowiązuje do 31 grudnia 2011 r.

Zasiłek macierzyński za okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje przez wyżej podany okres, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7 lub odpowiednio 10 roku życia. W przypadku, gdy w okresie udzielonego dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego dziecko ukończy 7 lub odpowiednio 10 rok życia, zasiłek macierzyński przysługuje nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 lub odpowiednio 10 roku życia.

Przykład:
Pracownica ma do 10 stycznia ustalone prawo do zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia na wychowanie dziecka i wystąpienia z wnioskiem o jego przysposobienie. Siódme urodziny dziecka przypadają w dniu 21 stycznia. Pracownica wystąpiła do pracodawcy o udzielenie dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze 2 tygodni (do 24 stycznia). W związku z tym, że w tym okresie dziecko ukończy 7 rok życia, zasiłek macierzyński przysługuje pr...