ZUS kwestionuje zagraniczne umowy o pracę polskich przedsiębiorców

Osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną i pracę na własny rachunek w różnych państwach członkowskich, podlega ustawodawstwu tego państwa członkowskiego, w którym wykonuje pracę najemną. Jednak warunkiem dla zastosowania tego przepisu jest faktyczne wykonywanie danej pracy przez osobę zainteresowaną na terytorium tego państwa członkowskiego, nie zaś samo zawarcie przez nią umowy o pracę - wyjaśniło MRPiPS w odpowiedzi na interpelację poselską.

Interpelacja nr 20094 do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie nieprawidłowości w koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

Szanowna Pani Minister!

Z informacji, jakie otrzymałam od Stowarzyszenia Poszkodowanych Przedsiębiorców RP wynika, że na osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą w Polsce, a jednocześnie wykonują dodatkowo pracę najemną poza granicami kraju, nakładany jest obowiązek podwójnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Jest to sprzeczne z treścią art. 16 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE l 284/1 Z 30.10.2009 z późn. zm.), w związku z działalnością zawodową wykonywaną w dwóch lub więcej państwach członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie respektując powyżej przytoczonego przepisu, masowo odmawia ustalenia ustawodawstwa kraju pracy najemnej, a nawet unieważnia ustalone wcześniej zasady. Wielokrotnie miejsce miały bowiem sytuacje, w których ZUS anulował dokument A1 wydany przez państwo pracy najemnej, co skutkowało wydaniem decyzji o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu i zdrowotnemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce z jednoczesnym wykazem należnych składek za kilka lat wstecz. W ten sposób na kontach ubezpieczonych osób powstały oraz dalej są niesłusznie naliczane bardzo wysokie kwoty zaległości w stosunku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Sytuacja ta powoduje na masową skalę likwidację przez drobnych przedsiębiorców działalności gospodarczych, następnie korzystanie z pomocy społecznej przez te osoby, a w ostateczności ucieczkę w szarą strefę lub przeniesienie całkowite firm do państw sąsiednich, czego efektem jest całkowity brak wpływów do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Wobec powyższego zwracam się do Pani Minister z uprzejmą prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Dlaczego Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie respektuje zagranicznych umów o pracę zawartych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą w Polsce?

2. Czy Ministerstwo nie przewiduje konieczności zmiany przepisów w odniesieniu do wysokości naliczanych składek na ubezpieczenia społeczne w zależności od poziomu osiąganego dochodu przez osoby prowadzące działalność gospodarczą w Polsce?

3. Czy istnieje możliwość wprowadzenia odpowiednich regulacji prawnych na wzór ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność?

4. Czy istnieje możliwość skorzystania z istniejącej już ustawy z dnia 9 listopada 2012 roku o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz rozszerzenia jej zapisów, tak by mogła ona po raz kolejny służyć pokrzywdzonym przedsiębiorcom w opisanych powyżej sytuacjach?

Ewa Kołodziej, Magdalena Kochan, Marzena Okła-Drewnowicz, Joanna Augustynowska, Paweł Bańkowski, Ewa Drozd, Joanna Frydrych, Henryka Krzywonos-Strycharska, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Michał Szczerba

22-02-2018 r.

Odpowiedź na interpelację nr 20094 w sprawie nieprawidłowości w koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

Szanowny Panie Marszałku!

W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 8 marca br., znak: K8INT20094, przesyłające interpelację poseł Pani Ewy Kołodziej oraz grupy posłów w sprawie nieprawidłowości w koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, po uzyskaniu stanowiska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przekazanego przez Członka Zarządu ZUS pismem z dnia 21 marca br., znak: 992900/500/10/2018 UNP2018-00098025 – uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Na wstępie należy podkreślić, iż problematyka podniesiona w interpelacji Pani Poseł Ewy Kołodziej oraz grupy posłów, była już wielokrotnie poruszana w korespondencji pomiędzy Stowarzyszeniem Poszkodowanych Przedsiębiorców RP, a Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Sytuacja osób prowadzących w Polsce pozarolniczą działalność gospodarczą, które jednocześnie deklarują wykonywanie pracy najemnej na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej (najczęściej Słowacji, Litwy oraz Wielkiej Brytanii) była również przedmiotem licznych interpelacji poselskich, m.in. Pani Poseł Agnieszki Ścigaj, Pani Poseł Barbary Chrobak, Pana Posła Jarosława Porwicha oraz Pana Posła Adama Andruszkiewicza.

Odnosząc się ponownie do zarzutów stawianych wobec polskich organów rentowych, należy zaznaczyć, że w swoich działaniach Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek realizacji przepisów wynikających z unijnych rozporządzeń o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Te zaś w sposób jednoznaczny określają zasady ustalania ustawodawstwa właściwego dla pracowników migrujących, tj. takich, których sytuacja zawodowa związana jest z co najmniej dwoma państwami UE, co stanowi warunek zastosowania wobec nich tych przepisów. Nie może być zatem mowy o dowolności działań podejmowanych przez ZUS, ani o konkretnych apriorycznych zamierzeniach tej instytucji podczas dokonywania oceny indywidualnych przypadków, czy stanów faktycznych. Dodatkowo należy podkreślić, że polskie instytucje nie mogą działać w oderwaniu od instytucji innych państw członkowskich UE. Zgodnie bowiem z postanowieniami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (DZ. U. L 200 z 7.6.2004, str. 1), (zwanego dalej rozporządzeniem podstawowym), jak i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 kwietnia 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U. L 284, 30.10.2009, str. 1) (zwanego dalej rozporządzeniem wykonawczym), instytucje te mają obowiązek współpracować ze sobą, a gdy zachodzi taka potrzeba wymieniać się własnymi analizami i wynikami z przeprowadzonych działań kontrolnych, a następnie, dokonywać zmiany decyzji, jeśli okazało się, że podejrzenia zasygnalizowane przez instytucję drugiego państwa członkowskiego okazały się uzasadnione, tj. doszło do sytuacji noszącej znamiona obejścia unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Polskie instytucje właściwe muszą działać w oparciu o przepisy prawa UE, ponieważ w przeciwnym wypadku narażałyby się na zarzuty ze strony instytucji innych państw europejskich akceptowania przypadków o charakterze błędów lub naruszeń.

W przypadkach, które stanowią przedmiot interpelacji zastosowanie, ma co do zasady, art. 13 ust. 3 rozporządzenia nr 883/04. Stanowi on, że osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną i pracę na własny rachunek w różnych państwach członkowskich, podlega ustawodawstwu tego państwa członkowskiego, w którym wykonuje pracę najemną.

Pragnę zwrócić uwagę, że warunkiem dla zastosowania tego przepisu jest faktyczne wykonywanie danej pracy przez osobę zainteresowaną na terytorium tego państwa członkowskiego, nie zaś samo zawarcie przez nią umowy o pracę.

Jeżeli bowiem ocena faktycznej sytuacji pracownika różni się od sytuacji przedstawionej w umowie o pracę, instytucja właściwa powinna oprzeć swoje ustalenia na rzeczywistej sytuacji pracow...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »