VAT. NSA o zaliczkach w turystyce po wyroku TS UE

Z uzasadnienia: (...) otrzymanie przez skarżącą od klienta zaliczki na poczet przyszłej usługi turystyki powoduje powstanie obowiązku podatkowego w momencie jej otrzymania, a powstały w związku z tym podatek powinien być rozliczony w oparciu o art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Ze względu na specyfikę usług turystyki i ewentualny brak wiedzy o faktycznie poniesionych kosztach na moment otrzymania zaliczki, skarżąca jest zobowiązana opodatkować otrzymaną zaliczkę określając marżę w drodze prognozy, tzn. obliczając ją na podstawie wstępnie przewidywanych kosztów, jakie zostaną poniesione z tytułu świadczonych usług.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Izabela Najda-Ossowska, Sędzia NSA Roman Wiatrowski, Sędzia WSA del. Agnieszka Jakimowicz (sprawozdawca), Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów (obecnie Szef Krajowej Administracji Skarbowej) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 września 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 4025/14 w sprawie ze skargi W. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 17 września 2014 r., nr IPPP2/443-587/14-4/BH w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę, 3) zasądza od W. z siedzibą w W. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 580 (słownie: pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 września 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 4025/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi W. z siedzibą w W., uchylił interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 17 września 2014 r. o nr IPPP2/443-587/14-4/BH w przedmiocie podatku od towarów i usług i zasądził na rzecz strony skarżącej zwrot kosztów postępowania sądowego.

Z uzasadnienia powyższego orzeczenia wynika, że strona skarżąca we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego podała, iż świadczy m.in. usługi turystyczne na rzecz osób fizycznych i prawnych. Świadczone usługi turystyczne kupowane są przez klientów z dużym wyprzedzeniem, tzn. dokonywane są przedpłaty, niekiedy na kilka miesięcy przed realizacją usługi. Z uzyskanych w ten sposób środków skarżąca dokonuje przedpłat dla świadczeniodawców końcowych, tj. hoteli, przewoźników i innych gwarantujących rezerwację miejsc i świadczeń. Świadcząc usługi turystyczne działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek. Jednocześnie przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.

W ocenie skarżącej, nie wykonuje ona we własnym zakresie żadnej części świadczeń dla bezpośredniej korzyści turysty, tj. nie świadczy "usług własnych" w świetle art. 119 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem skarżąca zadała dwa pytania:

  1. czy zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, na usługi świadczone w 2013 r., wpłacone przed wykonaniem usługi turystycznej, opodatkowanej ostatecznie zgodnie z zasadami opisanymi z art. 119 ustawy o podatku od towarów i usług, nie podlegały w chwili otrzymania obowiązkowi podatkowemu w podatku od towarów i usług, na mocy art. 29 ust. 1 i ust. 2, w powiązaniu z art. 119 tej ustawy?
  2. czy od dnia 1 stycznia 2014 r. mimo nowelizacji i skreślenia art. 29 cyt. ustawy, stan prawny nie uległ zmianie bowiem nowy art. 29a ust. 1 tej ustawy zawiera taką samą regulację jak skreślony art. 29?

W opinii wnioskodawcy zaliczki (zadatki, przedpłaty lub raty) na świadczone usługi w 2013 r., wpłacone przed wykonaniem usługi turystycznej, opodatkowanej ostatecznie zgodnie z zasadami opisanymi z art. 119 cyt. ustawy, nie podlegały w chwili otrzymania obowiązkowi podatkowemu w podatku od towarów i usług, na mocy art. 29 ust. 1 i ust. 2 w powiązaniu z art. 119 tej ustawy. Skoro obrót w tym szczególnym przypadku nie stanowi podstawy opodatkowania, to również zaliczki, przedpłaty itp. nie stanowią podstawy opodatkowania. W takiej sytuacji art. 19 ust. 11 cyt. ustawy dotyczący momentu opodatkowania zaliczek i przedpłat staje się w odniesieniu do usług turystycznych opodatkowanych zgodnie z art. 119 tej ustawy, bezprzedmiotowy. W zakresie pytania drugiego, odwołując się do nowelizacji od dnia 1 stycznia 2014 r., w postaci skreślenia art. 29 cyt. ustawy, stwierdziła, że stan prawny nie uległ zmianie, bowiem art. 29a ust. 1 zawiera identyczną regulację jak skreślony art. 29 cyt. ustawy, tym samym zaliczki nadal nie stanowią podstawy opodatkowania w wypadku świadczenia usług, dla których podstawą opodatkowania jest marża zgodnie z art. 119 tej ustawy.

Minister Finansów uznał stanowisko skarżącej za nieprawidłowe. W jego ocenie otrzymanie przez skarżącą od klienta zaliczki na poczet przyszłej usługi turystyki powoduje powstanie obowiązku podatkowego w momencie jej otrzymania, a powstały w związku z tym podatek powinien być rozliczony w oparciu o art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Ze względu na specyfikę usług turystyki i ewentualny brak wiedzy o faktycznie poniesionych kosztach na moment otrzymania zaliczki, skarżąca jest zobowiązana opodatkować otrzymaną zaliczkę określając marżę w drodze prognozy, tzn. obliczając ją na podstawie wstępnie przewidywanych kosztów, jakie zostaną poniesione z tytułu świadczonych usług. Skarżąca może też założyć, jaką marżę chce zrealizować lub wziąć pod uwagę marżę, którą zwykle stosuje przy realizacji podobnych usług. Jeśli po wykonaniu usługi okaże się, że faktyczna marża będzie inna od prognozowanej, strona będzie zobowiązana dokonać korekty podatku. Organ nie zgodził się ponadto z uzależnianiem powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania zaliczki na poczet świadczenia przez skarżącą usługi turystyki od treści art. 29 i 29a cyt. ustawy. Jego zdaniem powyższe przepisy regulują kwestię sposobu obliczania podstawy opodatkowania w przypadku usług, do których zastosowanie znajduje zasada ogólna. Natomiast w przypadku usługi turystyki podstawa opodatkowania obliczana jest na podstawie przepisu szczególnego, którym jest art. 119 cyt. ustawy. Dla wyliczenia marży, o której mowa w art. 119 ust. 2 tej ustawy, przyjmuje się faktyczne koszty poniesione przez podatnika, jednak w przypadku otrzymania zaliczki na poczet świadczonej usługi w przypadku braku wiedzy o wysokości tych kosztów, dla określenia podstawy opodatkowania na moment otrzymania zaliczki, należy przyjąć koszty prognozowane, a następnie dokonać ewentualnej korekty. W ocenie organu interpretacyjnego, pomimo, iż art. 119 cyt. ustawy nie posługuje się pojęciem zaliczki nie można uznać, że w stosunku do zaliczek otrzymywanych na poczet wykonania usług turystycznych nie powstaje obowiązek podatkowy. Finalnie stwierdzono, że w związku z utratą mocy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 73, poz. 392 z późn. zm.) z dniem 1 stycznia 2014 r., do usług turystyki stosuje się zasady ogólne zawarte w art. 19a ustawy o podatku od towarów i usług.

Po bezskutecznym wezwaniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa, Warszawska Izba Turystyki wniosła do WSA w Warszawie skargę, w której zarzuciła naruszenie:

1. przepisów prawa materialnego, tj.

  • art. 19a ust. 8 w zw. z art. 119 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług polegające na błędnej wykładni i niewłaściwym zastosowaniu tej normy prawnej poprzez uznanie, iż okoliczność otrzymania przez skarżącą zaliczki na poczet usługi turystycznej opodatkowanej według szczególnej procedury VAT-marża rodzi obowiązek podatkowy w podatku VAT, podczas gdy na moment otrzymania zaliczki ustalenie podstawy opodatkowania VAT (marży) w sposób zgodny z art. 119 ust. 2 tej ustawy, nie jest obiektywnie możliwe;
  • art. 119 ust. 1 i 2 cyt. ustawy przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, iż ze względu na specyfikę usług turystyki i ewentualny brak wiedzy o faktycznie poniesionych kosztach na moment otrzymania zaliczki/przedpłaty na poczet usługi turystyki, skarżąca jest zobowiązana opodatkować otrzymaną zaliczkę określając podstawę opodatkowania (marżę) w drodze prognozy, tzn. obliczając ją na podstawie wstępnie przewidywanych kosztów jakie zostaną poniesione z tytułu świadczonych usług turystyki;
  • art. 29a w zw. z art. 119 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie skutkujące uznaniem, iż zasady ogólne ustalania podstawy opodatkowania z tytułu otrzymania zaliczki/przedpłaty przed wykonaniem usługi mają analogiczne zastosowanie w odniesieniu do usług turystyki, dla których podstawą opodatkowania zgodnie z art. 119 ust. 1 i 2 tej ustawy jest marża kalkulowana w oparc...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »