Sprzedaż gruntu a opodatkowanie VAT

Teza: Nie ma podstaw do objęcia opodatkowaniem (poprzez korektę) całości lub części należności, otrzymanej przez dostawcę na poczet dostawy gruntu, korzystającej w momencie jej otrzymania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.) ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy następnie dostawa tego gruntu, w skutek wystąpienia okoliczności zmieniających jego charakter na teren budowlany, podlega opodatkowaniu.

SENTENCJA
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Zirk–Sadowski, Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia NSA Danuta Oleś, , Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Z.G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 września 2014 r. sygn. akt VIII SA/Wa 429/14 w sprawie ze skargi Z.G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 21 lutego 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w W. na rzecz Z.G. kwotę 3.550 (trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE
1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Zaskarżonym wyrokiem z 24 września 2014 r., sygn. akt VIII SA/Wa 429/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Z.G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z 21 lutego 2014 r. wydaną w przedmiocie podatku od towarów i usług.
Powyższą decyzją, po rozpatrzeniu odwołania Z.G. (dalej: "skarżący"), Dyrektor Izby Skarbowej w W. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w R. z 30 października 2013 r. Przedmiotem decyzji było określenie skarżącemu zobowiązania w podatku od towarów i za poszczególne miesiące 2008 r. i styczeń 2009 r., a także określenie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy za kwiecień 2008 r.

1.2. Po przeprowadzeniu postępowania podatkowego w sprawie organ pierwszej instancji ustalił, że skarżący (w latach 2007 – 2009) prowadził działalność gospodarczą (Przedsiębiorstwo Wielobranżowe R.), której przedmiotem było garbowanie, wyprawa i renowacja skór. W latach 2007 – 2009 prowadził także wspólnie z żoną niezarejestrowaną działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami. Wskazał na wyrok WSA w Warszawie z 14 października 2011 r. (VIII SA/Wa 473/10), z którego wynikało, że skarżący w 2007 r. prowadził niezarejestrowaną działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami, działając jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 – 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej: "u.p.t.u."). Odnośnie obrotu nieruchomościami skarżący nie prowadził dokumentacji podatkowej i nie deklarował obrotu (podatku należnego) w składanych deklaracjach VAT-7.

1.3. Z akt sprawy wynika, że 2 stycznia 2009 r. małżonkowie sprzedali udziały (6/12) w niezabudowanej nieruchomości (1 ha 3117 m2) położonej w R., oznaczonej numerem ewidencyjnym [...], za łączną cenę 783.142,50 zł. Umowa przeniesienia własności poprzedzona była warunkową umową sprzedaży z 29 sierpnia 2008 r., w ramach której małżonkowie G. otrzymali część ceny na poczet tej sprzedaży (249.000 zł). Przedmiotowe udziały małżonkowie kupili 8 sierpnia 2008 r. (4/12) oraz 28 sierpnia 2008 r. (2/12). Przedmiotowe udziały w nieruchomości oraz inne nieruchomości, nabywał od małżonków A.B. na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

W trakcie postępowania kontrolnego Naczelnik Urzędu Skarbowego ustalił, że ww. działka oznaczona nr [...] w dniu sprzedaży nie była objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jednak objęta była decyzją o warunkach zabudowy z 15 października 2008 r. wydaną dla A.B. Skoro grunt będący przedmiotem umowy przeniesienia własności należało traktować jako teren przeznaczony pod zabudowę, to przedmiotowa dostawa nie korzystała ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. Opodatkowaniu podlegała zatem cała kwota uzyskana z tytułu dostawy, w tym zaliczka na poczet ceny sprzedaży udziałów w nieruchomości.

1.4. W odwołaniu skarżący postawił zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego oraz materialnego, tj. art. 120, art. 187 § 1 i art. 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej: "O.p.") w związku z art. 41 ust. 1 i art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u., czego konsekwencją było nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego sprawy, w szczególności poprzez przyjęcie, że sprzedaż wraz z żoną udziału w przedmiotowej nieruchomości nie korzystała ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w ww. przepisach, gdyż nie stanowiła terenu budowlanego. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w części dotyczącej określenia zobowiązania z tytułu VAT za sierpień 2008 r. i za styczeń 2009 r.

1.5. Dyrektor Izby Skarbowej utrzymując w mocy decyzję organu pierwszej wyjaśnił, że w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu zawiera decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Skoro przedmiotowa działka objęta została stosowną decyzją, w której między innymi określono przeznaczenie gruntu na cele budowlane, a w dniu dostawy decyzja ta pozostawała w mocy, to brak było podstaw do przyjęcia, że dostawa korzystała ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. Dodał przy tym, że opodatkowaniu podlega całość kwoty z tytułu przedmiotowej dostawy, czyli również wpłacone na jej poczet zaliczki. Zasadą jest bowiem, że zaliczki podlegają opodatkowaniu stawką podatku właściwą dla całej transakcji.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.
2.1. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, skarżący postawił szereg zarzutów dotyczących naruszenia przepisów:
a) art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. poprzez jego błędną wykładnię jako dokonaną bez uwzględnienia skutków nieprawidłowej transpozycji do ustawy o VAT art. 135 ust. 1 lit. k dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 2006 r. ze zm.; dalej "Dyrektywa 2006/112"), co spowodowało bezzasadne utrzymanie w mocy decyzji organu pierwszej instancji wskutek przyjęcia, że:
- sprzedaż udziałów w nieruchomości, o której mowa w decyzjach, stanowiła dostawę podlegającą opodatkowaniu VAT według ówcześnie obowiązującej stawki podstawowej (22%);
- w związku z otrzymaniem w sierpniu 2008 r. części należności z tytułu ceny sprzedaży działki nr 136/2, ta część należności podlegała opodatkowaniu VAT według obowiązującej wówczas stawki podstawowej tego podatku (22%),
b) art. 41 ust. 1 u.p.t.u. poprzez jego zastosowanie w sprawie wskutek wadliwie ustalonego stanu faktycznego, w tym wadliwe przyjęcie, że:
- dostawa działki nr 136/2 podlegała opodatkowaniu VAT, gdy dostawa ta korzystała ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy,
- otrzymana w sierpniu 2008 r. część należności z tytułu ceny sprzedaży działki nr 136/2 podlegała opodatkowaniu VAT, gdy tymczasem w sprawie zastosowanie miał art. 43 ust. 1 pkt 9 tej ustawy przewidujący zwolnienie od VAT.
c) naruszenie przepisów postępowania podatkowego, tj.:
- art. 120 O.p., w wyniku naruszenia powołanych wyżej przepisów prawa materialnego;
- art. 122 i 187 § 1 O.p. wskutek niepodjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz nierozpatrzenia w sposób wyczerpujący materiału dowodowego, poprzez nieuwzględnienie w toku postępowania odwoławczego istotnych okoliczności faktycznych mających wpływ na wymiar skarżącemu zobowiązań z tytułu VAT za wskazane okresy rozliczeniowe, w tym faktu nieobowiązywania decyzji o warunkach zabudowy w sierpniu 2008 r. oraz tego, że decyzja ta została wydana odnośnie całej inwestycji, a tym samym dotyczyła również szeregu innych nieruchomości (działek) stanowiących łącznie przedmiot oceny organu administracji publicznej, nie dotyczyła zaś wyłącznie działki nr [...], co w konsekwencji nie pozwala na przyjęcie, że przedmiotowa działka nr [...] traktowana samodzielnie mogła być przedmiotem zabudowy;
- art. 191 O.p. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych na podstawie nie w pełni rozpatrzonego materiału dowodowego, wskutek okoliczności wskazanych powyżej w związku art. 235 Ordynacji podatkowej, które miało istotny wpływ na wynik sprawy.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.
3.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalając przedmiotową skargę wskazał, że spór w niniejszej sprawie dotyczył zasadności opodatkowania VAT dokonanej przez małżonków dostawy udziałów w niezabudowanej nieruchomości gruntowej, objętej w dniu dostawy decyzją z 15 października 2008 r. o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

3.2. Zdaniem Sądu organy podatkowe ustaliły wszystkie okoliczności faktyczne niezbędne do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy. Skarżący dokonał dostawy udziałów w nieruchomości jako podatnik VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 u.p.t.u., kontynuując niezarejestrowaną w tym zakresie działalność gospodarczą prowadzoną od 2007 r. Okol...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »