Postępowanie egzekucyjne w administracji – podstawowe zasady

Zasady postępowania oraz środki przymusu, które mogą być stosowane przez administracyjne organy egzekucyjne wcelu doprowadzenia dowykonania przez zobowiązanych ich obowiązków, regulują przepisy ustawy z17czerwca 1966r. opostępowaniu egzekucyjnym wadministracji (Dz.U. z2005r., nr229, poz.1954, zpóźn.zm.).

Organem egzekucyjnym obowiązków o charakterze pieniężnym jest przede wszystkim naczelnik urzędu skarbowego, a także – w ograniczonym zakresie – organy wymienione w art. 19 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Naczelnik urzędu skarbowego jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych.

Co podlega egzekucji administracyjnej?

Ministerstwo Finansów wyjaśnia na swojej stronie internetowej, że egzekucji administracyjnej podlegają następujące obowiązki o charakterze pieniężnym:

• podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
• niepodatkowe należności budżetowe, do których stosuje się przepisy ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,
• należności z tytułu przychodów z prywatyzacji,
• grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organy administracji publicznej,
• należności pieniężne, pozostające w zakresie właściwości organów administracji publicznej,
• należności przypadające od jednostek budżetowych, wynikające z zastosowania wzajemnego potrącenia zobowiązań podatkowych ze zobowiązaniami tych jednostek,
• wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych przepisów,
• należności pieniężne z tytułu składek do Funduszu Żeglugi Śródlądowej oraz składek specjalnych do Funduszu Rezerwowego.

Zwróćmy uwagę, że dochodzenie tych obowiązków w trybie egzekucji administracyjnej jest możliwe, jeżeli wynikają one z decyzji, postanowień lub orzeczeń właściwych organów bądź w przypadku organów administracji publicznej – bezpośrednio z przepisów prawa.

Egzekucja bez decyzji

Podkreślmy, że niezależnie od powyższego art. 3a powołanej ustawy pozwala na dochodzenie należności płatnika, podatnika wynikających bezpośrednio z przepisów prawa (np. zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych), długów celnych oraz podatków wykazanych w zgłoszeniu celnym, składek na ubezpieczenie społeczne – bez konieczności wydawania decyzji, jeżeli wynikają one odpowiednio:

1. z zeznania lub z ...