Podatkowe skutki zawieszenia działalności gospodarczej

Tezy: Artykuł 14a ust. 7 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.) określa w jakiej dacie powstają skutki zawieszenia działalności gospodarczej na gruncie zobowiązań publicznoprawnych, nie określa jednak tych skutków. Skutki te wynikają z odrębnych regulacji prawnych.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia NSA Jolanta Sokołowska, Sędzia WSA del. Wojciech Stachurski (sprawozdawca), Protokolant Joanna Bańbura, po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej H. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 3 czerwca 2014 r. sygn. akt I SA/Bd 416/14 w sprawie ze skargi H. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Włocławku z dnia 27 stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku rolnego i podatku od nieruchomości na 2012 r. oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji.
Wyrokiem z dnia 3 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 416/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę H. K. (dalej także jako "Skarżący") na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Włocławku z dnia 27 stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku rolnego i podatku od nieruchomości za 2012 r.

2. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi.
Decyzją z dnia 25 września 2013 r. Wójt Gminy B. ustalił Skarżącemu zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku rolnego oraz podatku od nieruchomości za 2012 r. w kwocie 3.296 zł.

Decyzją z dnia 27 stycznia 2014 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Włocławku utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że w rozpatrywanej sprawie kwestią sporną jest, czy w związku z zawieszeniem przez Skarżącego działalności gospodarczej w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 31 maja 2012 r. powinno nastąpić opodatkowanie podatkiem od nieruchomości gruntów na działce nr 189 w miejscowości O. jako gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wydobywania kopalin. Zdaniem Kolegium, ustalony w sprawie stan faktyczny upoważniał do oceny opartej o przepisy art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm., dalej: "u.p.o.l."), tj. o zaliczeniu gruntów z działki nr 189 do kategorii gruntów zajętych na prowadzenie przedmiotowej działalności gospodarczej. Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej nie jest równoznaczne z jej zaprzestaniem.

Ponadto Kolegium stwierdziło, że rekultywacja gruntów poeksploatacyjnych nie jest odrębną działalnością prowadzoną przez przedsiębiorcę, lecz jest immanentnie związana z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jest jej częścią. Dopiero wydanie decyzji o zakończeniu rekultywacji wywiera wpływ na ocenę stanu gruntów w kontekście przesłanki zajęcia pod działalność gospodarczą i w konsekwencji traktowania tych gruntów, jako przedmiotu opodatkowania danego rodzaju podatkiem, w zależności od wyznaczonego kierunku rekultywacji.

3. Stanowiska stron w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji.
W skardze złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy Skarżący zarzucił decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego naruszenie:
- art. 120, art. 121 § 1, art. 122 i art. 187 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej: "o.p."), poprzez brak ustaleń, kiedy i w jakim zakresie grunty były faktycznie zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, a także wydanie rozstrzygnięcia o te fragmenty powołanych orzeczeń sądów administracyjnych, które mają służyć potwierdzeniu stanowiska powziętego przez organ, podczas gdy poglądy zaprezentowane w orzecznictwie niosą za sobą odmienne wnioski od tych przedstawionych przez organ podatkowy w zaskarżanej decyzji;
- art. 191 o.p., poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, która przybrała cechy oceny oczywiście dowolnej w sytuacji gdy w sprawie dowody i okoliczności faktyczne nie uzasadniają ustalenie podatku w wysokości podanej w decyzji;
- art. 1a ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. oraz art. 2 i art. 4 ust. 1, art. 14 a ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 672 ze zm., dalej: "u.s.d.g."), poprzez błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że Skarżący prowadził działalność gospodarczą w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 31 maja 2012 r.
- art. 1a ust. 1 pkt 3 i art. 2 ust. 2 u.p.o.l., poprzez błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że na całej nieruchomość o pow. 8.840 m2 była przeprowadzana rekultywacja w badanym roku, w sytuacji gdy przedmiot opodatkowania nie był i nie mógł być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych, tj. braku zezwolenia organu na prowadzenie rekultywacji;
- art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1205 ze zm., dalej: "u.o.g.r.l."), poprzez błędną wykładnię i uznanie, że rekultywacja gruntów jest częścią prowadzonej działalności gospodarczej w tym stanie faktycznym zawieszenia działalności;
- art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 o.p., poprzez pominięcie w uzasadnieniu prawnym i faktycznym decyzji faktu niemożności wykorzystywania nieruchomości na cele działalności rekultywacyjnej ze względów technicznych;

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 3 czerwca 2014 r. pełnomocnik Skarżącego dodatkowo podniósł, że w niniejszej sprawie decyzja organu pierwszej instancji była kilkakrotnie weryfikowana przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze, które podejmowało rozstrzygnięcie prawie w tym samym składzie.

4. Uzasadnienie wyroku Sądu pierwszej instancji.
Uzasadniając oddalenie skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy przedstawił na wstępie zasady opodatkowania gruntów podatkiem od nieruchomości oraz podatkiem rolnym. Stwierdził, że kluczowe z punktu widzenia wyboru sposobu opodatkowania jest ustalenie, czy grunt sklasyfikowany jako rolny (leśny) jest zajęty na potrzeby pozarolniczej działalności gospodarczej. Grunty rolne (leśne) zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, to grunty na których wykonywane są czynności składające się na tą działalność. Dla niniejszej sprawy istotne było zatem ustalenie czy działalność gospodarcza wykonywana przez Skarżącego obejmowała rekultywację gruntów.

W dalszej części uzasadnienia wyroku Sąd odwołał się do przepisów art. 2 u.s.d.g., art. 80 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, art. 4 pkt 18, art. 20 ust. 1, 3 i 4, art. 22 ust. 1 i 2 u.o.g.r.l., art. 126 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150 ze zm.), a także do poglądów judykatury i stwierdził, że działalność gospodarcza w zakresie wydobywania kopalin obejmuje rekultywację gruntów po wyczerpaniu złoża. Do czasu wydania decyzji o uznaniu rekultywacji za zakończoną grunt uznaje się za wykorzystywany przez przedsiębiorcę w prowadzonej działalności gospodarczej. To sprawia, że podlega on opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawek najwyższych.

W ocenie Sądu, błędny jest pogląd Skarżącego, jakoby niemożność prowadzenia prac związanych z rekulty...