NSA. Wydatki na budowę domu męża wykluczają ulgę w PIT

Z uzasadnienia: W przypadku małżonków każdy z nich jest odrębnym podatnikiem, a jednym z warunków zastosowania zwolnienia jest poniesienie wydatków na budowę własnego budynku mieszkalnego, stanowiącego własność lub współwłasność podatnika. Tym samym niedopuszczalna jest taka wykładnia przepisu dotyczącego zwolnienia z opodatkowania, która pozwalałaby na uznanie, że z samego tylko faktu pozostawania w związku małżeńskim podatnik staje się współwłaścicielem gruntu będącego własnością drugiego z małżonków, na którym wybudowany został budynek mieszkalny, nawet jeżeli oboje będą w nim realizować cele mieszkaniowe.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący – Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia NSA Antoni Hanusz, Sędzia WSA (del.) Mirosław Surma (sprawozdawca), Protokolant Dorota Rembiejewska, po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 15 grudnia 2015 r. sygn. akt I SA/Bd 927/15 w sprawie ze skargi M. W. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 14 lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych:

  1. uchyla zaskarżony wyrok w całości,
  2. oddala skargę w całości,
  3. zasądza od M. W. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 580 (słownie: pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Wyrokiem z 15 grudnia 2015 r. sygn. akt I SA/Bd 927/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w sprawie ze skargi M. W., na podstawie art. 146 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U.2012.270 ze zm.), dalej "p.p.s.a" uchylił interpretację Ministra Finansów z 14 lipca 2015 r., nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych.

1.2. We wniosku o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie wnioskodawczyni podała, że 29 października 2010 r. dokonała wraz z mężem sprzedaży przysługującego im w ustawowej wspólności majątkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego za kwotę 105.000 zł. Spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu małżonkowie nabyli 29 grudnia 2006 r. w czasie trwania małżeństwa, a wniesienie wkładu budowlanego nastąpiło ze środków pochodzących z ich majątku wspólnego. W obowiązującym terminie małżonkowie złożyli oświadczenie, że uzyskany ze sprzedaży własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przychód przeznaczą w ciągu 2 lat na budowę własnego budynku mieszkalnego. Warunek ten spełnili. Przychód uzyskany ze sprzedaży prawa do lokalu w całości przeznaczyli w ciągu 2 lat na budowę budynku mieszkalnego. Budynek mieszkalny wybudowany został na działce budowlanej nabytej przez męża wnioskodawczyni w drodze darowizny od matki w dniu 23 września 2009 r. Pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego wydane zostało na nazwisko męża wnioskodawczyni decyzją z 13 sierpnia 2010 r. Wydatki na budowę budynku udokumentowane zostały fakturami wystawionymi na nazwisko męża. W trakcie trwania małżeństwa małżonkowie nie zawierali umowy o rozdzielności majątkowej.

1.3. W związku z tak opisanym stanem faktycznym wnioskodawczyni zadała pytanie: czy uzyskany 29 października 2010 r. przychód ze sprzedaży własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w części przypadającej na wnioskodawczynię, tj. w kwocie 52.500 zł jest zwolniony z 10% zryczałtowanego podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) tiret czwarty u.p.d.o.f. w sytuacji gdy został wydatkowany na budowę budynku mieszkalnego wybudowanego na działce nabytej przez jej męża w drodze darowizny oraz w sytuacji gdy pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego i wydatki na jego budowę udokumentowane zostały fakturami wystawionymi również na nazwisko męża.

1.4. Zdaniem wnioskodawczyni na zadane pytanie należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Na poparcie stanowiska strona powołała wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz interpretację Ministra Finansów, które zdaniem strony zostały wydane w takim samym stanie faktycznym i prawnym.

1.5. Uznając stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe Minister Finansów przytoczył treść przepisów mających zastosowanie w sprawie, tj. ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2012.361 ze. zm.) – dalej jako "u.p.d.o.f." w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. oraz ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.2015.583) – "k.r.o." Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. nabyta przez małżonka w drodze darowizny nieruchomość gruntowa stanowi jego majątek odrębny. Natomiast z przepisów ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2014.121) wynika, że budynek trwale związany z gruntem stanowi jego część składową, co oznacza, że właścicielem wzniesionego budynku jest zawsze właściciel gruntu, na którym budynek został wybudowany. Okolicznością decydującą o prawie do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c) u.p.d.o.f., jest jego wydatkowanie na budowę własnego budynku mieszkalnego, tj. stanowiącego własność lub współwłasność podatnika. Warunek ten nierozerwalnie związany jest ze stwierdzeniem zawartym w cytowanym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) w zw. z art. 21 ust. 16 u.p.d.o.f. i oznacza, że podatnik powinien być właścicielem działki, na której budynek jest posadowiony.

1.6. W ocenie organu zatem wydatkowanie środków pieniężnych uzyskanych przez wnioskodawczynię z tytułu odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego na budowę budynku mieszkalnego na cudzym gruncie nie daje podstaw prawnych do skorzystania ze omawianego zwolnienia, w konsekwencji czego podlega on opodatkowaniu 10 % zryczałtowanym podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 28 u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, strona wniosła o uchylenie ww. interpretacji zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez błędną wykładnię art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) tiret czwarty u.p.d.o.f. oraz ust. 16 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) u.p.d.o.f. Zdaniem skarżącej, organ dokonując wykładni art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) u.p.d.o.f. bez uzasadnionej przyczyny pominął fakt, że przychody uzyskane ze sprzedaży prawa do lokalu pochodziły z majątku wspólnego jej i męża. Jeżeli zaś małżonkowie dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych wspólnie podejmują inwestycje określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) u.p.d.o.f. na gruncie, bądź w budynku stanowiącym majątek odrębny jednego z nich, które są finansowane z dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia wspólnej rzeczy lub prawa, wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, to wolny od podatku dochodowego jest przychód uzyskany z tej sprzedaży przez każdego z małżonków, a przyjęcie odmiennej wykładni budzić mogłoby wątpliwości co do konstytucyjności tego przepisu.

2.2. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny, uznał za zasadny postawiony w skardze zarzut naruszenia art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) tiret czwarte oraz ust. 16 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) u.p.d.o.f.

3.2. Szczególnym elementem wyróżniającym interpretowany stan faktyczny było to, że "tą inną osobą" był małżonek skarżącej pozostający z nią w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej, a środki uzyskane przez małżonków ze sprzedaży mieszkania stały się składnikiem ich majątku wspólnego i zostały przeznaczone na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych ich obojga. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wskazano, że niewątpliwym i zamierzonym celem art. 21 ust. 1 pkt 32 u.p.d.o.f tej regulacji było "podatkowe sprzyjanie" przez ustawodawcę, podejmowanym przez podatników w różnorodnych formach, przedsięwzięciom służącym zaspakajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. W tym też kontekście należy postrzegać wydatkowanie wspólnych środków na realizację potrzeb mieszkaniowych obojga małżonków. Małżeństwo to instytucja prawna pozostająca na mocy Konstytucji RP pod szczególną ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej (art. 18 Konstytucji RP).

3.3. Dodatkowym elementem była okoliczność, że przychód małżonków uzyskany ze sprzedaży lokalu mieszkalnego wchodził w skład ich majątku na zasadach ustawowe...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »