Fakturowanie najmu: Sprzedawca nie może być identyfikowany przez kilku podatników

Pytanie: Czy jedna faktura wystawiona przez zarządcę w imieniu sześciu wynajmujących widniejących na fakturze jako sprzedawca, dokumentująca świadczoną usługę najmu, spełnia wymogi zawarte w ustawie o VAT i w związku z tym uprawnia Wnioskodawczynię do odliczenia VAT wskazanego na tej fakturze?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 25 lipca 2017 r. (data wpływu 4 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego na podstawie faktury dokumentującej świadczoną usługę najmu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego na podstawie faktury dokumentującej świadczoną usługę najmu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni prowadzi indywidualną działalność gospodarczą na terytorium RP w zakresie świadczenia usług marketingowo-reklamowych. Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Główna siedziba działalności gospodarczej Wnioskodawczyni znajduje się w .... Z uwagi na charakter świadczonych usług, Wnioskodawczyni wynajmuje dodatkowy lokal użytkowy poza miejscem stałego prowadzenia działalności na podstawie zawartej umowy najmu. Najem dodatkowego lokalu wiąże się z wykonywanymi przez Wnioskodawczynię czynnościami opodatkowanymi VAT.

Stroną umowy najmu jest Wnioskodawczyni oraz 6 współwłaścicieli wynajmowanego lokalu (dalej Wynajmujący), reprezentowanych przez zarządcę nieruchomości.

Na podstawie umowy najmu czynsz najmu płatny jest z góry, bez wzywania, na podstawie wystawionej i przekazanej faktury, w terminie do 10-go każdego miesiąca, za który przypada należność na rachunek bankowy zarządcy nieruchomości. Zarządca nieruchomości, na podstawie posiadanego upoważnienia uzyskanego od Wynajmujących, wystawia w ich imieniu fakturę dokumentującą usługę najmu.

W związku z nabywaną usługą, za dany miesiąc Wnioskodawczyni otrzymała fakturę dokumentującą usługę najmu. W fakturze, w polu dotyczącym danych sprzedawcy zamieszczono dane 6 współwłaścicieli, którzy jako Wynajmujący zostali wskazani w umowie najmu. Dane każdego z 6 współwłaścicieli obejmują: imię, nazwisko, adres oraz NIP. Przedmiotowa faktura zawiera jeden numer faktury oraz jedną (wspólną dla wszystkich Wynajmujących) podstawę opodatkowania, zaprezentowaną w jednej linii na fakturze.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy jedna faktura wystawiona przez zarządcę w imieniu 6 Wynajmujących widniejących na fakturze jako sprzedawca, dokumentująca świadczoną usługę najmu, spełnia wymogi zawarte w ustawie o VAT i w związku z tym uprawnia Wnioskodawczynię do odliczenia VAT wskazanego na tej fakturze?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wystawiona przez 6 współwłaścicieli faktura dokumentująca usługę najmu, została wystawiona w sposób wadliwy i nie może stanowić podstawy do odliczenia VAT przez Wnioskodawczynię.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawczyni:

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o VAT faktura powinna zawierać:

• imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
• numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący.

Biorąc pod uwagę brzmienie powyższych przepisów, w kontekście przedstawionego stanu faktycznego należy wskazać, że podatnikiem podatku VAT (poza podmiotami zbiorowymi) są osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. W związku z tym, każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, niekorzystająca ze zwolnienia podatkowego, jest odrębnym podatnikiem podatku VAT.

W konsekwencji, każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, niekorzystająca ze zwolnienia podatkowego, jest obowiązana jako odrębny podatnik, dokumentować sprzedaż usług odrębną fakturą, zawierającą wyłącznie dane sprzedawcy dotyczące danego podatnika

W odniesieniu do stanu faktycznego, należy zatem wskazać, że w przypadku współwłasności danego towaru (np. nieruchomości) podatnikiem, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, jest każdy ze współwłaścicieli odrębnie, dysponujący określonym udziałem w nieruchomości.

Na mocy art. 207 k.c., pożytki i przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

W sytuacji, gdy każdy ze współwłaścicieli jest podatnikiem podatku VAT, wszystkie prawa i obowiązki wynikające z ustawy o VAT oraz przepisów wykonawczych do niej, powinien realizować odrębnie.

W związku z tym, każdy wynajmujący, posiadający odrębne prawo do dysponowania udziałem w lokalu, powinien wystawić odrębną fakturę VAT. Każdy wynajmujący wyraża bowiem odrębną zgodę na dysponowanie swoją częścią prawa do lokalu, a w związku z tym dokonuje samodzielnego świadczenia usługi najmu. Samodzielne świadczenie usługi najmu przez danego współwłaściciela w jego części powinno zostać udokumentowane odrębną fakturą wystawioną na najemcę jako świadczenie usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W takiej fakturze zarządca działający z upoważnienia każdego Wynajmującego, powinien wskazać jako podstawę opodatkowania i kwotę VAT należnego, wyłącznie kwotę wynagrodzenia oraz kwotę VAT przysługującą danemu Wynajmującemu na podstawie zawartej umowy najmu.

Należy uznać, że Ustawodawca nie przewidział możliwości wystawiania faktur przez podmioty zbiorowe rozumiane jako kilku odrębnych podatników VAT, nawet przy założeniu, że taka faktura będzie zawierała wszystkie dane identyfikujące poszczególnych sprzedawców.

Wystawienie jednej faktury, na której sprzedawca identyfikowany jest przez kilku niezależnych podatników może prowadzić do wniosku, że faktura w istocie została wystawiona de facto przez podmiot nieistniejący. Nawet gdyby przyjąć, że faktura została wystawiona przez podmiot istniejący, zdaniem Wnioskodawczyni, opisywana faktura zawiera zbyt duże wady formalne, które skutkują brakiem możliwości odliczenia VAT przez Wnioskodawczynię.

Mając powyższe na uwadze, należy uznać, że wystawiona w przedstawionym stanie faktycznym faktura, nie spełnia wymogów ustawy o VAT, a więc została wystawiona w sposób wadliwy. W konsekwencji, Wnioskodawczyni nie ma prawa do odliczenia VAT z takiej faktury. Należy uznać, że każdy z Wynajmujących powinien wystawić odrębną fakturę na rzecz Wnioskodawczyni, na kwotę wynagrodzenia przysługującą mu na podstawie zawartej umowy najmu.

Powyższe stanowisko podzielono także m. in. w interpretacji indywidualnej DIS w Bydgoszczy z dnia 11 września 2015 roku sygn. ITPP1/4512-643/15/AP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 201...