Dzierżawa gruntów gospodarstwa rolnego a obowiązek podatkowy w podatku rolnym

W niniejszym artykule zostanie omówiona kwestia przejścia obowiązku podatkowego z właściciela gruntów gospodarstwa rolnego na dzierżawcę, która została uregulowana w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. nr 136, poz. 969, z późn. zm.). Przepis powyższy stanowi, iż „jeżeli grunty gospodarstwa rolnego zostały w całości lub w części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych, podatnikiem podatku rolnego jest dzierżawca”.

Dzierżawca podatnikiem podatku rolnego

Warunkiem przejścia obowiązku podatkowego na dzierżawcę jest wydzierżawienie gruntów gospodarstwa rolnego w całości lub części na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych. Przepis ten został wprowadzony ustawą z dnia 22 września 2006 r. (Dz. U. nr 191, poz. 1412) z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2007 roku. Z powyższych zapisów wynika, iż podatnikiem podatku rolnego od gruntów gospodarstwa rolnego może być podmiot, który stosowną umowę zawarł zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników lub uzyskiwania rent strukturalnych. Do końca 2006 roku, przepis ten brzmiał „jeżeli grunty gospodarstwa rolnego zostały w całości lub w części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, podatnikiem podatku rolnego jest dzierżawca”. Oznacza to, iż w art. 3 ust 3 ustawy dodano przepis, który rozszerza zakres przejścia obowiązku podatkowego na dzierżawcę w sytuacji kiedy grunty gospodarstwa rolnego zostaną także wydzierżawione stosownie do przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych.

Umowa zawarta na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników

W pierwszym przypadku regulację tę normuje art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. nr 50, poz. 291, z późn. zm.). W myśl tej regulacji uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego i nie prowadzi działu specjalnego, nie licząc gruntów wydzierżawionych na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków, osobie niebędącej: małżonkiem emeryta lub rencisty oraz jego zstępnym bądź pasierbem, osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym, jak też małżonkiem tych osób. W powyższej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 stycznia 1995 r. (sygn. akt III S.A. 357/94), w którym s...