COVID-19: Podstawa wymiaru zasiłków osób, którym zmieniono wymiar czasu pracy

Ustalanie od 16 grudnia 2020 r. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego w czasie ciąży oraz zasiłku macierzyńskiego osobom, którym zmieniono wymiar czasu pracy na podstawie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych.

1. Nowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonym w ciąży i zasiłku macierzyńskiego od 16 grudnia 2020 r.

Zmieniły się zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, który  przysługuje w czasie ciąży oraz zasiłku macierzyńskiego osobom, którym pracodawca obniżył wymiar czasu pracy na podstawie ustawy o COVID-19 [1]. Zmiany przepisów obowiązują od 16 grudnia 2020 r. [2].

Nowe zasady polegają na tym, że przy ustalaniu podstawy wymiaru tych zasiłków  przysługujących osobom, którym na podstawie art. 15g, 15zf, 15gb lub 15zzzzzo ust. 2 ustawy o COVID-19 pracodawca obniżył wymiar czasu pracy lub wprowadził mniej korzystne warunki zatrudnienia niż wynikające z umowy o pracę:

• nie stosuje się przepisu art. 40 ustawy zasiłkowej [3]

oraz

• nie uwzględnia się okresów obniżonego wymiaru czasu pracy.

To, że nie stosuje się przepisu art. 40 ustawy zasiłkowej (pkt 1) oznacza, że do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku nie przyjmuje się  wyłącznie wynagrodzenia  po zmianie wymiaru czasu pracy, a więc zmiana etatu nie powoduje skrócenia okresu, z którego podstawa wymiaru zasiłków jest ustalana.

To, że nie uwzględnia się okresów obniżonego wymiaru czasu pracy (pkt 2) oznacza, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku:

• wyłącza się wynagrodzenie pracownika za miesiące, w których wykonywał pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy,
• przyjmuje się wynagrodzenie za pełne kalendarzowe miesiące sprzed obniżenia etatu (lub ustalenia mniej korzystnych warunków zatrudnienia), z okresu 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, ustalonych zgodnie z przepisami ustawy zasiłkowej.

Przykład 1

Pani Joanna, która jest  zatrudniona u swojego pracodawcy od 2016 r., ma prawo do zasiłku macierzyńskiego od 18 grudnia 2020 r. Pracodawca od 28 maja 2020 r. na podstawie art. 15g ustawy o COVID-19 zmienił jej wymiar czasu pracy z całego etatu na 0,8 etatu.

Ponieważ przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków nie uwzględnia się okresów obniżonego wymiaru czasu pracy, do obliczenia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego:

• nie przyjmuje się wynagrodzenia za wszystkie miesiące, w których wymiar czasu pracy był obniżony, także przez część miesiąca, tj. wynagrodzenia za okres od maja do listopada 2020 r.
• przyjmuje się wynagrodzenie za pozostałe miesiące z okresu 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, tj. od grudnia 2019 r. do kwietnia 2020 r.   

Przykład 2

Pani Małgorzata, która jest zatrudniona u swojego pracodawcy od 2018 r., ma prawo do zasiłku macierzyńskiego od 18 lutego 2021 r. Wcześniej pobierała dodatkowy zasiłek opiekuńczy od 27 kwietnia do 26 lipca 2020 r. i od 1 do 20 września 2020 r., zasiłek opiekuńczy od 5 do 10 października 2020 r. oraz zasiłek chorobowy w okresie ciąży od 20 grudnia 2020 r. do 17 lutego 2021 r.

Pracodawca od 27 lipca 2020 r. zmienił jej wymiar czasu pracy z całego etatu na 0,8 etatu na podstawie art. 15g ustawy o COVID-19.  

Podstawę wymiaru:

• dodatkowego zasiłku opiekuńczego od 27 kwietnia do 26 lipca 2020 r. - stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od kwietnia 2019 r. do marca 2020 r.,
• dodatkowego zasiłku opiekuńczego od 1 do 20 września 2020 r. i zasiłku opiekuńczego od 5 do 10 października 2020 r. - stanowiło wynagrodzenie po zmianie wymiaru czasu pracy, tj. wynagrodzenie za sierpień 2020 r.,
• zasiłku chorobowego od 20 grudnia 2020 r. do 17 lutego 2021 r., przypadającego na okres ciąży i zasiłku macierzyńskiego od 18 lutego 2021 r. – stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od kwietnia 2019 r. do marca 2020 r., tj. wynagrodzenie przyjęte do obliczenia dodatkowego zasiłku opiekuńczego od 27 kwietnia 2020 r.

Podstawą wymiaru zasiłku chorobowego od 20 grudnia 2020 r. i zasiłku macierzyńskiego jest wynagrodzenie, które było przyjęte do obliczenia dodatkowego zasiłku opiekuńczego od 27 kwietnia 2020 r., ponieważ w przypadku zasiłku chorobowego przypadającego w okresie ciąży i zasiłku macierzyńskiego, nie stosuje się art. 40 ustawy zasiłkowej oraz przerwy między okresami pobierania zasiłków były krótsze niż trzy miesiące kalendarzowe.

Przykład 3

Pani Maria, która jest zatrudniona u swojego pracodawcy od 2018 r., pobierała zasiłek chorobowy od 24 maja do 30 czerwca 2020 r. Od 21 grudnia 2020 r. do 20 stycznia 2021 r. ma prawo do zasiłku chorobowego przypadającego w czasie ciąży.

Pracodawca od 1 czerwca 2020 r. zmienił jej wymiar czasu pracy z całego etatu na 0,8 etatu na podstawie art. 15g ustawy o COVID-19. 

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego od 21 grudnia 2020 r. do 20 stycznia 2021 r. wyłącza się wynagrodzenie za wszystkie miesiące, w których wymiar czasu pracy był obniżony, tj. wynagrodzenie za okres od czerwca do listopada 2020 r. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się na podstawie wynagrodzenia za pozostałe miesiące z okresu 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, tj. od grudnia 2019 r. do maja 2020 r.

Jeżeli:

• obniżenie etatu miało miejsce w pierw...