Ewidencja kosztów podatkowych przy leasingu operacyjnym samochodu

Podatkowy leasing operacyjny ma miejsce wtedy, a przedmiot umowy leasingu winien znaleźć się wśród środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, od których podatkowych odpisów amortyza-cyjnych dokonuje finansujący (leasingodawca), jeżeli zawarta umowa spełnia następujące warunki:

1. Opłaty leasingowe jako koszty uzyskania przychodu dla leasingobiorcy auta w leasingu operacyjnym

Podatkowy leasing operacyjny ma miejsce wtedy, a przedmiot umowy leasingu winien znaleźć się wśród środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, od których podatkowych odpisów amortyza-cyjnych dokonuje finansujący (leasingodawca), jeżeli zawarta umowa spełnia następujące warunki:

1) przedmiotem umowy jest środek trwały bądź wartość niematerialna i prawna podlegająca odpisom amortyzacyjnym lub grunt,
2) została zawarta na czas oznaczony,
3) minimalny okres umowy wynosi co najmniej 40% normatywnego okre-su amortyzacji przedmiotu umowy, a w przypadku nieruchomości co najmniej 10 lat,
4) suma opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, w pod-stawowym okresie trwania umowy odpowiada co najmniej wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.(art. 17b ust. 1 updop).

Kosztami uzyskania przychodu dla leasingobiorcy w leasingu operacyjnym są:

1. opłaty ustalone w umowie leasingu czyli opłaty leasingowe (zarówno czynsz inicjalny jak i raty leasingowe) w miesiącu ich poniesienia, zgodnie z art. 17 b ust. 1 updop (art.23 b ust.1 updop).
2. nakłady i wydatki na przedmiot leasingu.
3. cena, określona w umowie leasingu, po której korzystający ma prawo nabyć przedmiot umowy po zakończeniu podstawowego okresu umowy, tj. co najmniej po upływie 40% czasu amortyzacji w przypadku ruchomości lub co najmniej 10 lat, w przypadku nieruchomości, zgodnie z art. 17 j ust. 1 updop.

Kosztami uzyskania przychodu dla leasingobiorcy w leasingu operacyjnym nie są:

1. raty amortyzacyjne od przedmiotu leasingu,
2. płatności za świadczenia dodatkowe na rzecz finansującego, o ile są wyodrębnione z opłat leasingowych, składki z tytułu ubezpieczenia przedmiotu umowy oraz należności podatkowe związane z faktem posiadania lub własności przedmiotu umowy a przez to ciążące na finansującym, jeśli umowa obliguje leasingobiorcę do ich uiszczania niezależnie (odrębnie) od opłat leasingowych,
3. kaucja zwrotna, pobierana przez finansującego od leasingobiorcy operacyjnego (korzystającego) przy zawieraniu umowy i zwracana mu po zakończeniu umowy, zgodnie z art. 17j ust. 2 pkt 3 updop (Pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków - Krowodrza z 12.01.04 r. (NR PB II 0801/7/03).

2. Zaliczenie VAT nieodliczonego od raty leasingowej do kosztów uzyskania przychodów leasingobiorcy operacyjnego

Kosztem uzyskania przychodów leasingobiorcy leasingu operacyjnego jest ta część naliczonego podatku od towarów i usług, od której nie przysługuje obniżenie kwoty podatku należnego lub nie przysługuje zwrot różnicy podatku VAT, o ile taki podatek naliczony nie powiększa wartości leasingowanego środka trwałego lub wartości niematerialnej lub prawnej, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 a updof. Oczywiście, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 a updof, kosztem uzyskania przychodów leasingobiorcy leasingu operacyjnego jest naliczony podatek od towarów i usług w przypadku, gdy jest on zwolniony od podatku od towarów i usług lub jest podatnikiem czynnym VAT, lecz nabyty przedmiot leasingu wykorzystuje do wytworzenia lub odprzedaży towarów lub usług zwolnionych z VAT.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 a updof, kosztem uzyskania przychodów leasingobiorcy leasingu operacyjnego - podatnika czynnego VAT, gdy nabyty przedmiot leasingu wykorzystuje do wytworzenia lub odprzedaży towarów lub usług opodatkowanych podatkiem VAT] jest ta część naliczonego podatku od towarów i usług, od której nie przysługuje obniżenie kwoty podatku należnego lub nie przysługuje zwrot różnicy podatku VAT, o ile taki podatek naliczony nie powiększa wartości leasingowanego środka trwałego lub wartości niematerialnej lub prawnej. Tak samo stanowi art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a updop.

Wielkość części naliczonego podatku od towarów i usług od której nie przysługuje leasingobiorcy operacyjnemu (jakiegokolwiek obiektu) obniżenie kwoty podatku należnego lub nie przysługuje zwrot różnicy podatku VAT określa art. 86 ust. 7 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.). Wyjątek stanowi leasing samochodów osobowych (art. 86 ust. 7 ustawy o VAT), w przypadku bowiem usługobiorców (leasingobiorców leasingu operacyjnego) użytkujących na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakte-rze samochody osobowe lub inne pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej określonej w art. 86 ust. 3 omawianej ustawy, mogą oni jedynie odliczyć od 22.08.2005 r. zaledwie 60% (poprzednio tj. do 21.08.2005 r. 50%) kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) albo od innych płatności wynikających z podpisanej umowy. Suma kwot w całym okresie użytkowania tego samochodu nie może przekroczyć od 22.08.2005 r. kwoty 6 000 zł (poprzednio 5 000 zł).

Nieprecyzyjne sformułowania art. 86 ust. 7 w/w ustawy o VAT powodują, że formalnie rzecz biorąc, część podatku VAT zawarta w fakturach rat leasingowych (powyżej kwoty 6 000 zł i powyżej 60%) nie jest podatkiem naliczonym, a w związku z tym nie spełnia przesłanek art. 23 ust. 1 pkt 43 a updof stanowiącego o uznawaniu ich za koszty podatkowe. Ministerstwo Finansów stwierdziło jednak w jednym z pism w odpowiedzi na zapytanie „Rzeczpospolitej”, iż podatnicy mogą zaliczać taki podatek VAT do swoich kosztów podatkowych (Vademecum – Auto w firmie, Nie tylko podatki, 18.07.2005 r., s.6).

3. Czy opłata wstępna samochodu w leasingu operacyjnym staje się kosztem uzyskania przychodu jednorazowo w całości, czy przez cały czas trwania umowy?

O ile opłata wstępna (zwana też czynszem inicjalnym) nie jest zwykłą kaucją podlegającą zwrotowi, lecz jest to należność na poczet opłat leasingowych, to leasingobiorca może zaliczyć ją do swoich kosztów uzyskania przychodu. W uzasadnieniu wyroku z 11 grudnia 2001 r. (I SA/Lu 529/01) NSA orzekł, że dla umowy zawartej na 30 miesięcy racj...