Oferta

Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego. Doradzamy zarówno w wyborze formy prowadzenia działalności gospodarczej jak i w bieżącej obsłudze każdego rodzaju spółki prawa handlowego w Polsce i za granicą ? również w zakresie prowadzenia ksiąg handlowych i rozliczeń transakcji.

 

Przeprowadzamy kompleksowe audyty prawne, podatkowe i finansowe. Doradzamy przy procesach przejęć, fuzji czy transakcji M&A.

 

Przedsiębiorcom wykonującym działalność we własnym imieniu oferujemy kompleksowe doradztwo prawne i podatkowe w bieżącej działalności i wsparcie w procesie przekształcenia działalności w wybrany rodzaj spółki.

 


 

Reprezentujemy naszych klientów w toku kontroli i postępowań podatkowych, w sporach cywilnych i gospodarczych oraz w sprawach sądowych przed sądami wszystkich instancji. Chronimy ich interesy w zakresie:

  • Odpowiedzialności członków zarządów spółek kapitałowych,
  • Ekspozycji na ryzyko prawne związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
  • Respektowania i wykonywania praw wspólników spółek,
  • Nadzoru nad stosowaniem i egzekwowaniu prawa przez urzędników administracji państwowej w tym organów ścigania i Krajowej Administracji Skarbowej,
  • Weryfikacji poprawności i rzetelności dokumentacji księgowej,
  • Przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy,
  • Zabezpieczania interesów i majątków firm i osób prywatnych

 

najbliższeszkolenia

Artykuły

25.10.2018

Upadłość konsumencka rekordowa w 2018 roku

Według danych Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej, tylko do 30 czerwca 2018r. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym opublikowano 14 405 ogłoszeń o toczących się postępowaniach upadłościowych, z czego aż 3 259 dotyczyło upadłości konsumenckiej. Porównując statystyki z lat poprzednich można stwierdzić, że rok 2018 będzie rekordowy pod względem ogłoszeń upadłości osoby fizycznej. Każdego dnia przybywa osób, których dotyka bankructwo osobiste, zmuszonych stanąć przed wyzwaniem, jak ogłosić upadłość konsumencką.

2018 rok z najwyższą liczbą upadłości konsumenckiej w historii

W 2017r. w MSiG ogłoszono 5 535 upadłości konsumenckich, w 2016r. było ich 4 434, a w 2015r. – 2 112. Osiągnięcie liczby 3 259 ogłoszeń upadłości osoby fizycznej w połowie 2018r. pozwala szacować, że będzie to rekordowy pod względem bankructwa osobistego rok. Przed rokiem 2015 odnotowano bowiem zaledwie blisko 60 takich ogłoszeń (źródło: www.coig.com.pl).

Instytucja upadłości konsumenckiej została wprowadzona do polskiego systemu prawnego ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy — Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2008, nr 234, poz. 1572), która weszła życie 1 marca 2009r. Przez kilka lat cieszyła się znikomym zainteresowaniem wśród konsumentów. Przełom nastąpił od początku 2015r., gdy zaczęły obowiązywać zmiany wprowadzone ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2014, poz. 1306), łagodzące warunki ubiegania się o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Czym jest bankructwo osobiste?

Obecnie, po nowelizacji ustawą z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. 2015 poz. 978), upadłość konsumencką ogłasza się zgodnie z przepisami Tytułu V Części trzeciej ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe: „Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej”. Zgodnie z jej art. 10 i 11, upadłość ogłasza się wobec dłużnika, który stał się niewypłacalny, czyli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, spóźniając się w ich wykonaniu ponad trzy miesiące (Dz.U. 2003 nr 60 poz. 535 ze zm.)

Precyzyjną definicję zawarło Ministerstwo Sprawiedliwości, w opublikowanym 7 stycznia 2015r. poradniku: „Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym przewidzianym dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów), którzy stali się niewypłacalni. Niewypłacalność to stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (…) – np.: nie ma pieniędzy na jednoczesny zakup środków codziennego użytku oraz spłatę pożyczki” (Upadłość konsumencka poradnik, www.ms.gov.pl).

Jak ogłosić upadłość konsumencką

Procedurę przeprowadzenia bankructwa osoby fizycznej uruchamia wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, który należy złożyć we właściwym miejscowo wydziale gospodarczym sądu rejonowego. Rzetelny opis sytuacji w jakiej znajduje się wnioskodawca, dokumentacja posiadanego majątku, wierzytelności i zobowiązań to podstawa. Decydujące będzie jednak zaprezentowanie przekonującej sąd argumentacji, dlaczego w zaistniałej sytuacji jedynym uzasadnionym rozwiązaniem będzie ogłoszenie upadłości.

Sporządzając wniosek należy pamiętać, że w obecnym stanie prawnym stwierdzenie przez sąd umyślności lub rażącego niedbalstwa wnioskodawcy w doprowadzeniu do niewypłacalności skutkować będzie oddaleniem wniosku (art. 491? ust. 1 Prawa upadłościowego). Uprawnionym do złożenia wniosku o upadłość osoby fizycznej jest co do zasady dłużnik. Wyjątkowo może to również zrobić jego wierzyciel, po zaprzestaniu prowadzenia przez dłużnika działalności gospodarczej przez rok od zaprzestania przez niego wykonywania tej działalności lub od wykreślenia go z rejestru przedsiębiorców (art. 8 i 9 Prawa upadłościowego).

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej

W przypadku pozytywnego rozpoznania wniosku, sąd wyda postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym wyznaczy sędziego-komisarza oraz syndyka. Posiadany przez upadłego majątek zostanie ujęty w planie podziału masy upadłościowej. Po zatwierdzeniu listy wierzytelności oraz zaspokojeniu wierzycieli z funduszów masy upadłości, o ile wszyscy wierzyciele nie zostali w ten sam sposób zaspokojeni albo w wypadku, gdy brak majątku upadłego nie pozwalał na sporządzenie planu podziału, sąd ustali plan spłaty wierzycieli, w którym określi zakres i nieprzekraczający 36 miesięcy termin jego wykonania przez upadłego. W przypadku stwierdzenia braku zdolności upadłego do wypełnienia planu – sąd umorzy spłatę bez ustalania planu.

Na tym etapie również bardzo istotne jest zaprezentowanie przed sądem właściwej argumentacji w zakresie masy upadłościowej. Jeśli bowiem istnieją odrębne regulacje chroniące przed całkowitym obciążeniem wynagrodzenia upadłego, np. prawa pracy, zapewniające wolną od obciążeń kwotę równą minimalnej płacy, to w kwestii większości pozostałych składników majątku liczyć się będzie trafne uzasadnienie konieczności ich posiadania przez upadłego. W pełni uzasadniona będzie np. racjonalność pozostawienia przewoźnikowi środka transportu, gdy ten zapewnia mu utrzymanie jedynego źródła dochodu. Przekonujące uzasadnienie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu zapewni mu wyższą kwotę na pokrycie czynszu najmu lokalu mieszkalnego, uzyskaną ze sprzedaży wchodzącego w skład masy upadłościowej mieszkania.

Stwierdzenie braku zobowiązań

Ostatnim aktem przeprowadzonego postępowania upadłościowego osoby fizycznej jest wydanie przez sąd postanowienia „o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli” (Art. 491²¹ ust. 1 Prawa upadłościowego). Upadły zostaje oddłużony i przestaje być zobowiązanym wobec podmiotów i instytucji, u których zobowiązania zaciągnął.

Korzystniejsze warunki upadłości konsumenckiej w Polsce

Ogromny wzrost popularności instytucja upadłości konsumenckiej zawdzięcza zliberalizowaniu w 2015r. wymogów poddania się jej przez osoby fizyczne. Wkrótce mają pojawić się kolejne zmiany, których celem będzie otwarcie się tej instytucji na szerszy krąg adresatów. W grudniu 2017r. ministerstwo sprawiedliwości ogłosiło projekt usunięcia przesłanek umyślności lub rażącego niedbalstwa w osiągnieciu przez dłużnika niewypłacalności, które stanowiły główną przyczynę oddalania przez sądy wniosków o ogłoszenie upadłości. Resort chce, by do ogłoszenia upadłości konsumenckiej wystarczyło samo ustalenie niewypłacalności dłużnika. Przyczyny jej powstania będą miały wpływ na długość okresu, w jakim upadły będzie zobowiązany do spłaty swoich długów, jednak sąd będzie je badał już po ogłoszeniu upadłości (www.ms.gov.pl).

Coraz korzystniejsze uwarunkowania prawne skutkują rosnącymi liczbami przeprowadzanych upadłości osób fizycznych w Polsce. O atrakcyjności i zdecydowanie większych walorach ogłaszania upadłości konsumenckich w kraju powinny przekonać się również osoby, które zainteresowane są podjęciem prób przeprowadzenia takiego procesu za granicą. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 2015/848 z 20.05.2015r. w sprawie postępowania upadłościowego (Dz.U. L 141/19 z 05.06.2015r.) wyraźnie stanowi, że sądem właściwym do ogłoszenia bankructwa jest sąd, w którym bankrutujący ma centrum swoich interesów życiowych. Udowodnienie ich posiadania przed sądem, np. w Wielkiej Brytanii, która jest wymieniana, jako najatrakcyjniejsza destynacja do ogłoszenia upadłości konsumenckiej, wymagać będzie kilkumiesięcznej, jeśli nie kilkuletniej przeprowadzki na terytorium Zjednoczonego Królestwa. A i to nie da gwarancji, że brytyjski sąd nie odrzuci wniosku.

Z tych przyczyn właściwym rozwiązaniem dla polskiego obywatela, który podjął decyzję o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej, jest dokonanie tego przed polskim sądem. Zwłaszcza, gdy zgodnie z zapowiedziami ministerstwa sprawiedliwości, od przyszłego, 2019 roku sprawdzone, najlepsze brytyjskie rozwiązania mają zostać inkorporowane do krajowego systemu prawnego: „Wprowadzamy rozwiązania zbliżone do funkcjonujących z powodzeniem np. w Wielkiej Brytanii, gdzie w ramach upadłości konsumenckiej w ogóle nie bada się przyczyn niewypłacalności na etapie otwarcia postępowania. Również w Polsce, zgodnie z projektem, sąd nie będzie już na wstępie badał przyczyn niewypłacalności” (www.ms.gov.pl).

Autor:

radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.

Hasła tematyczne: upadłość konsumencka

poprzednie artykuły

  Czy w związku z wypłatą wynagrodzenia za świadczone usługi spółka, aby nie być zobowiązaną do pobrania podatku u źródła, musi posiadać certyfikat rezydencji odbiorcy należności? Czy musi sporządzać informację IFT-2/IFT-2R i spełniać inne obowiązki płatnika wskazane w art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, w tym dochować należytej staranności przy weryfikacji warunków zastosowania niższej stawki, zwolnienia lub warunków niepobrania WHT? więcej »

  Dłużnik występując o zmniejszenie kary umownej jest zobligowany wskazać, do jakiej wysokości zmniejszenia żąda. Wyinterpretować to może również sąd, pod warunkiem, że taką możliwość daje całokształt działań procesowych dłużnika. Sąd nie może sam z urzędu podejmować się miarkowania, jeśli z działań strony nie wynika chęć zgłoszenia żądania o to. więcej »

  Tylko te budynki, które faktycznie są zajęte do prowadzenia działalności podlegają najwyższej stawce opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Przesłanki tej nie spełniają budynki zajęte na cele mieszkaniowe – orzekł 25 października 2023 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. To bardzo ważny wyrok dla przedsiębiorców posiadających nieruchomości, nawet dla tych na co dzień trudniących się profesjonalnym wynajmem.  Sprawę wygrała warszawska Kancelaria Skarbiec powołując się na bezprecedensowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 lipca 2023 r. (sygn. akt III FSK 250/23). więcej »

  Co do zasady darowizny podlegają opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek, chyba że przekładają się na zwiększenie rozpoznawalności firmy, wzmocnienie jej pozytywnego wizerunku i budowanie więzi z interesariuszami, czyli spełnią warunki działalności CSR. więcej »

  Wymierzając wysokość dodatkowego, „karnego” zobowiązania podatkowego organ musi brać pod uwagę okoliczności towarzyszące dokonaniu przez podatnika naruszeń. W przeciwnym razie sankcja może naruszać zasadę proporcjonalności. Przepisy konstytuujące tę regułę wprowadzono do ustawy o VAT 6 czerwca 2023 r., jednak z zastrzeżeniem, że mają być stosowane do postępowań i kontroli wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowej regulacji. A zdarzało się, że organy o tym zapominały. To szansa dla firm, które padły ofiarą błędu organów podatkowych. więcej »

  Zbycie nieruchomości przed upływem 5 lat od zakupu podlega opodatkowaniu, chyba że w okresie kolejnych pełnych 3 lat kalendarzowych od tego zbycia uzyskane pieniądze przeznaczy się na własne cele mieszkaniowe. Prawo do ulgi mieszkaniowej należy się podatnikowi nawet wówczas, gdy zapłata za nową nieruchomość nastąpiła jeszcze przed sprzedażą starej – potwierdził w wyroku z 21 listopada 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny. więcej »

  W obliczu nadchodzących zmian w prawie, z końcem roku warto rozważyć zmianę formy opodatkowania. Kto zdąży podjąć decyzję do 20 lutego 2024 r. i złoży stosowne oświadczenie, może zapewnić sobie wymierne korzyści i ochronić swoje pieniądze.   więcej »

  Prawo unijne sprzeciwia się praktyce polskich organów podatkowych, które odmawiają przedsiębiorcom możliwości skorygowania zapłaconej zawyżonej stawki VAT z tego powodu, że świadczyli usługi konsumentom i wystawili jedynie paragony – taką opinię 16 listopada wydała Juliane Kokott, Rzecznik Trybunału Sprawiedliwości UE.   więcej »

  Jak wynika z danych ministerstwa finansów, z estońskiego CIT korzysta zaledwie ok. 12,7 tys. przedsiębiorstw w kraju. Zaledwie, bowiem według zapowiedzi autorów tego systemu rozliczeń miało na niego przejść 200 tys. firm tylko do końca 2021 roku. Co jest tego przyczyną, skoro w rzeczywistości to bardzo dobre, opłacalne dla firm rozwiązanie? więcej »

  Dostęp małżonki do wspólnego konta z mężem, historii przelewów i zgromadzonych na nim środków, nie oznacza, że można jej przypisać popełnienie przestępstwa oszustwa podatkowego, o które oskarżony jest jej mąż. Nie przesądzają o tym także kontakty męża z firmą, w której jest zatrudniona – orzekł sąd okręgowy w Warszawie w opublikowanym w dniu 27 września 2023 r. wyroku z dnia 9 sierpnia 2023 r. więcej »