Orzecznictwo: Korekta VAT w przypadku sprzedaży samochodu

"Spór w niniejszej sprawie dotyczył interpretacji przepisów prawa podatkowego, tj. art. 91 ustawy VAT w odniesieniu do niespornych okoliczności faktycznych. Skarżąca Spółka, dokonując wykładni powyższej normy wywodziła, że nie istnieje po jej stronie obowiązek dokonywania korekty podatku VAT w sytuacji, gdy dokonała odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu środków trwałych będących samochodami osobowymi wykorzystywanymi do wykonywania czynności opodatkowanych i nieopodatkowanych, a następnie po okresie używania wynoszącym co najmniej pół roku, ale krótszym niż 5 lat sprzedała nabyte pojazdy, korzystając ze zwolnienia o jakim mowa w § 8 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia. Organy podatkowe stały natomiast na stanowisku, iż w opisanym stanie faktycznym na podatniku ciąży obowiązek dokonania korekty podatku VAT, zgodnie z dyspozycją art. 91 ust. 7 ustawy VAT."

Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia <...> odmówił zmiany postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia <...> w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie obowiązku korekty podatku naliczonego przy zakupie ruchomych środków trwałych wykorzystywanych wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, w przypadku zwolnionej od podatku sprzedaży tych środków, w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą VAT.

Podstawą wydanego rozstrzygnięcia był następujący stan faktyczny:

Wnioskiem z dnia 27 czerwca 2007 r. "A" sp. z o.o. z siedzibą w G. (dalej zwana Spółką) zwróciła się o interpretację co do zakresu i sposobu stosowania przepisów prawa podatkowego w przedmiocie stosowania art. 91 ustawy VAT w odniesieniu do nabytych przez Spółkę samochodów osobowych, wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych, które następnie zostały sprzedane, a ich sprzedaż zwolniono na podstawie § 8 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r., Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) - dalej zwane Rozporządzeniem.

Przedstawiając stan faktyczny sprawy wnioskodawczyni wskazała, że Spółka prowadzi działalność w zakresie detalicznej sprzedaży pojazdów mechanicznych. W ramach prowadzonej działalności Spółka nabywa samochody, które są przez nią używane i stanowią jej majątek trwały. W przypadku nabycia samochodów osobowych wprowadzonych do ewidencji środków trwałych, Spółka dokonuje odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia samochodów w wysokości 60% kwoty podatku od towarów i usług określonej w fakturze, nie więcej niż 6.000 zł. zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy VAT. Samochody są wykorzystywane przez Spółkę do wykonywania czynności opodatkowanych, a po okresie używania wynoszącym co najmniej pół roku, ale krótszym niż 5 lat Spółka dokonuje sprzedaży pojazdów, a ich dostawa podlega zwolnieniu od podatku VAT na podstawie § 8 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia.

Spółka wykonuje czynności opodatkowane oraz w nieznacznym stopniu czynności zwolnione od podatku VAT. Proporcja, ustalona jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, obliczona w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 ustawy VAT w latach 2004, 2005 oraz 2006 przekraczała 98%. Z uwagi na fakt, iż ustalona proporcja przekraczała 98 %, Spółka, na podstawie art. 90 ust. 10 pkt 1 ustawy VAT, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych oraz zwolnionych od podatku VAT.

W związku z tym Spółka zwróciła się z zapytaniem, czy w przedstawionej sytuacji znajduje zastosowanie art. 91 ustawy VAT w zakresie korekty podatku naliczonego z tytułu nabytych przez Spółkę samochodów osobowych, wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych oraz zwolnionych, które następnie zostały sprzedane, a ich sprzedaż zwolniono od podatku od towarów i usług na podstawie § 8 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia.

Zdaniem podatnika w opisanym stanie faktycznym nie znajdują zastosowania postanowienia art. 91 ustawy VAT, a tym samym Spółka nie ma obowiązku dokonywania korekty podatku naliczonego z tytułu nabycia samochodów osobowych. Zdaniem Spółki z uwagi na to, że proporcja, o której mowa w art. 90 ustawy VAT przekraczała 98%, w przypadku nabycia przez Spółkę samochodów osobowych wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych oraz zwolnionych, a następnie sprzedaży tychże pojazdów przy zastosowaniu zwolnienia z podatku VAT, podatek naliczony z tytułu nabycia samochodu nie podlega korekcie.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w postanowieniu z dnia <...> stwierdził, że stanowisko przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

Po rozpatrzeniu wniesionego przez Spółkę zażalenia, decyzją z dnia <...> Dyrektor Izby Skarbowej odmówił zmiany zaskarżonego postanowienia.

W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ odwoławczy, mając na uwadze treść art. 86 ust. 1, 3 i 5, art. 90 ust. 2, art. 91 ust. 1-7 ustawy VAT oraz § 8 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia zauważył, że obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego dotyczy co do zasady podatników, którym przysługuje prawo do odliczenia częściowego w oparciu o strukturę sprzedaży ustalaną według reguł określonych w art. 91 ust. 4-6 ustawy VAT. Jednocześnie zwrócił uwagę, iż zgodnie z art. 91 ust. 7 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że nabyte przez Spółkę samochody służyły wyłącznie czynnościom opodatkowanym, a więc wnioskujący miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z uwzględnieniem art. 86 ust. 3 ustawy VAT. Z chwilą sprzedaży samochodów jako towarów używanych, przy zastosowaniu zwolnienia od podatku VAT, nastąpiła zmiana sposobu ich wykorzystania. Do momentu sprzedaży samochody te były bowiem wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, natomiast z chwilą sprzedaży samochody zostały wykorzystane do wykonania czynności zwolnionej od podatku VAT. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej ta zmiana przeznaczenia środków trwałych polegająca na wykorzystaniu ich do wykonania czynności zwolnionej skutkuje zmianą prawa do odliczeń. W takiej sytuacji zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy VAT należy skorygować kwotę podatku naliczonego odliczoną przy nabyciu przedmiotowych samochodów przy przyjęciu, że dalsze ich użytkowanie służyłoby wyłącznie czynności zwolnionej z VAT.

Dyrektor Izby Skarbowej podkreślił, że Spółka zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie środków trwałych, ale tylko w części dotyczącej okresu wykorzystywania ich do celów związanych z czynnościami opodatkowanymi. Od momentu dokonania sprzedaży zwolnionej, traci ona prawo do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do pozostałego okresu, o którym mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o VAT.

Od powyższego rozstrzygnięcia Spółka wniosła skargę do tutejszego Sądu domagając się uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającego ją postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia <...>.

Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie art. 91 ust. 7 ustawy VAT poprzez uznanie, że przepis ten ma zastosowanie w sytuacji, gdy podatnik, który nabył środki trwałe i wykorzystywał wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT przed upływem okresu 5 lat zbywa je, w związku z czym jest zobligowany do korekty uprzednio odliczonego podatku naliczonego, art. 86 ust. 1 w/w ustawy poprzez uniemożliwienie Podatnikowi odliczenia podatku naliczonego określonego w art. 86 ust. 3 od nabytych środków trwałych, wykorzystywanych w okresie ich eksploatacji wyłącznie w działalności opodatkowanej oraz naruszenie zasady neutralności podatku VAT.

Spółka wskazała, że przyjęcie stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej prowadziłoby do naruszenia zasady neutralności podatku VAT. W przypadku bowiem obowiązku dokonania korekty, w stanie faktycznym jaki przedstawiła Spółka, zostanie ona obciążona częścią podatku naliczonego związanego z nabyciem środków trwałych, choć przez cały okres używania były one wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Dodatkowo wskazując na orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości odnoszące się do wykładni dyrektyw VAT, Spółka podkreśliła, że kwestię prawa do odliczenia podatku należy rozpatrywać w chwili nabycia towaru lub usługi (powstania obowiązku podatkowego u dostawcy), a późniejsze zdarzenia nie powinny tego zmieniać.

Zdaniem skarżącej zasada potrącalności podatku naliczonego powinna znajdować zastosowanie także w odniesieniu do podatku naliczonego przy nabyciu składników majątku, również wówczas, gdy składniki te zostaną po pewnym okresie eksploatacji zbyte. Stanowisko to znalazło swój wyraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 7 grudnia 2006 r. (sygn. akt I SA/Ol 528/06) gdzie Sąd orzekł, iż "sprzedaż środków trwałych, które były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych, nie powoduje obowiązku korekty podatku naliczonego przy ich nabyciu, niezależnie od tego, czy sprzedaż jest opodatkowana czy też zwolniona z podatku". Dalej Spółka zaznaczyła, że art. 91 ust. 7 ustawy VAT nakazuje odpowiednie stosowanie przepisów art. 91 ust. 1-5, ale nie art. 91 ust. 6 tej ustawy. Oznacza to, że art. 91 ust. 7 dotyczy sytuacji, w której pod...