Dochody z zagranicy w zeznaniu rocznym – załącznik PIT/ZG

Począwszy od zeznań dotyczących roku 2006 podatnicy osiągający dochody z zagranicy mają obowiązek dołączania do zeznania formularza PIT/ZG, w którym należy wskazać państwo, z którego pochodzi dochód, wysokość tego dochodu, a także ewentualnie wysokość podatku zapłaconego zagranicą.

Wprawdzie formularz ma tylko jedną stronę, jednak niejasności dotyczące tego, jak ustalić kwoty, które należy w nim wykazać, oraz bardzo skromne oficjalne informacje Ministerstwa Finansów sprawiają, że formularz ten może przysporzyć sporo kłopotów podatnikom. W niniejszym artykule postaram się je rozwiać.

Formularz PIT/ZG jest załącznikiem do zeznań PIT-36, PIT-36L oraz PIT-38.

Wypełniają go podatnicy mający miejsce zamieszkania w Polsce, którzy w roku podatkowym uzyskiwali dochody z zagranicy: ze stosunku pracy (i stosunków pokrewnych), pozarolniczej działalności gospodarczej, najmu lub dzierżawy, praw autorskich i innych praw majątkowych, papierów wartościowych i innych (w tym emerytur i stypendiów).

Załącznik PIT/ZG składa się odrębnie dla każdego zeznania, czyli jeżeli składamy więcej niż jedno zeznanie, wykazując w każdym z nich dochody zagraniczne, do każdego z zeznań dołączamy PIT/ZG z wykazanymi odpowiednimi dochodami.

W jednym załączniku wykazujemy dochody z jednego kraju, czyli jeżeli osiągaliśmy dochody w kilku krajach, do każdego z krajów wypełniamy jeden załącznik.

Jeśli każde z małżonków osiągało dochody zagraniczne, każde z nich wypełnia oddzielny PIT/ZG.

Przykład:

Małżonkowie w 2009 r. osiągali następujące dochody:

1) mąż:

• dochody uzyskane w Polsce:
- stosunek pracy,
- dochody z giełdy,

• dochody uzyskane za granicą:
- umowa zlecenia z Niemiec,
- umowa o pracę w Danii,
- przychód z giełdy w Stanach Zjednoczonych.

2) żona:

•  dochody uzyskane w Polsce:
- stosunek pracy,

•  dochody uzyskane za granicą:
- umowa o dzieło z Niemiec.

Małżonkowie chcieliby się opodatkować wspólne, wobec czego złożą następujące zeznania i załączniki:

PIT-36, w którym wykażą swoje dochody z pracy w Polsce i umów zagranicznych, do którego dołączą:

• 3 załączniki PIT/ZG, w których wykażą:

- dochody męża ze zlecenia w Niemczech,
- dochody męża z pracy w Danii,
- dochody żony z umowy o dzieło z Niemiec,

• PIT-38, który złoży mąż, wykazując dochody z giełdy w Polsce oraz ze Stanów Zjednoczonych, wraz z załącznikiem:

- PIT/ZG – w którym będzie wykazany dochód z giełdy w Stanach Zjednoczonych.

Zasadniczą część formularza PIT/ZG stanowi część C, w której należy wykazać dochody z zagranicy i zapłacony podatek za granicą.

Część C1 – przeznaczona dla osób dołączających PIT/ZG do zeznania PIT-36

W części C1 wykazujemy dochody i podatek, które będą wykazane i rozliczane w zeznaniu PIT-36.

W tej części mamy tabelę z czterema kolumnami, w poszczególnych wierszach tabeli wykazane są źródła poszczególnych dochodów.

Kolumna b: „dochód, o którym mowa w art. 27 ust. 8 ustawy”

W odpowiednim wierszu tej kolumny (w zależności od źródła dochodu) wskazujemy dochód, do którego ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją, czyli dochód, który nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce, ale którego wysokość ma wpływ na ustalenie stopy procentowej, która będzie zastosowana do opodatkowania dochodu podlegającego opodatkowaniu (czyli np. dochodu osiągniętego w Polsce).

Należy zwrócić uwagę na to, że metoda wyłączenia z progresją jest metodą uniknięcia podwójnego opodatkowania, czyli w kolumnie b wykazujemy dochody osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, które podlegają opodatkowaniu za granicą, a umowa z tym krajem wskazuje taki sposób unikania podwójnego opodatkowania.

W efekcie kolumna ta będzie miała zastosowanie przeważnie do wierszy 1, 2, 4, ponieważ w odniesieniu do dochodów ze stosunku pracy, działalności gospodarczej oraz najmu i dzierżawy może zachodzić podwójne opodatkowanie (czyli dochód podlega opodatkowaniu za granicą, a osoba uzyskująca ten dochód podlega opodatkowaniu w Polsce).

Wiersze 3, 5, 6 dotyczą dochodów z działalności wykonywanej osobiście (np. umów zlecenia, umów o dzieło), praw autorskich i innych praw majątkowych oraz innych dochodów, w tym emerytur. Dochody te zgodnie z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania podlegają przeważnie opodatkowaniu w tym kraju, w którym ma miejsce zamieszkania odbiorca, więc w tym przypadku nie mamy do czynienia z kwestią uniknięcia podwójnego opodatkowania, ponieważ dochody te zazwyczaj będą podlegały opodatkowaniu wyłącznie w Polsce.

Należy zwrócić uwagę, że podwójne opodatkowanie nie będzie zachodziło również w sytuacji, kiedy pracownik jest delegowany do pracy za granicą przez polskiego pracodawcę na okres nie dłuższy niż 183 dni, a wynagrodzenie za ten okres będzie wypłacane przez polskiego pracodawcę (a nie np. przez zagraniczny oddział firmy). W tym przypadku wynagrodzenie podlega opodatkowaniu w Polsce, tak więc nie mamy do czynienia z podwójnym opodatkowaniem.

Sposób obliczenia podatku dla osób wykazujących dochód w kolumnie b części C1 załącznika PIT/ZG

Dochód wykazany w kolumnie b przenosimy do poz. 168 lub 169 zeznania PIT-36. Kwota ta posłuży nam do wyliczenia stopy procentowej, która będzie zastosowana do dochodu podlegającego opodatkowaniu, czyli dochodu wykazanego w poz. 167.

Sposób obliczenia stopy procentowej uzależniony jest od tego, czy rozliczamy się indywidualnie, wspólnie z małżonkiem czy też jako osoba samotnie wychowująca dzieci:

• rozliczenie indywidualne – od sumy dochodów wykazanych w poz. 167 i 168 należy obliczyć podatek według skali, a następnie ustalić stopę procentową z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku; tym celu  kwotę podatku obliczonego według skali należy podzielić przez sumę kwot wykazanych w poz. 167 i 168, a potem pomnożyć przez 100;

• rozliczenie wspólnie z małżonkiem lub w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci – od połowy sumy kwot wykazanych w poz. 167, 168 i 169 należy obliczyć podatek według skali, a następnie ustalić stopę procentową z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku; w tym celu kwotę podatku obliczonego według skali należy podzielić przez połowę sumy kwot z poz. 167, 168 i 169, a potem pomnożyć przez 100.

Tak obliczony podatek podatnicy rozliczający się:

• indywidualnie – wpisują w poz. 171 zeznania,

• wspólnie z małżonkiem i w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci – mnożą przez dwa, a następnie wpisują w poz. 171 zeznania.

Jeżeli kwota podatku obliczonego w powyższy sposób jest liczbą ujemną, w poz. 171 należy wpisać „0”.

Przykład:

Małżonkowie w 2009 r. osiągnęli następujące dochody:

1) mąż:

• dochód polski: 10 000 zł,

• dochód niemiecki: 15 000 zł,

2) żona:

• dochód uzyskany w Polsce: 12 000 zł.

W poz. 167 PIT-36 podatnicy wykazują kwotę 22 000 zł (w przykładzie nie uwzględniamy składek na ubezpieczenie społeczne). W załączniku PIT/ZG w poz. 9 należy wykazać kwotę 15 000 zł, którą następnie przenosimy do zeznania PIT-36, do poz. 168 (lub 169 – jeżeli dane męża wykazane są w części B2 zeznania).

Aby obliczyć podatek, należy wyliczyć stopę procentową:

a) od połowy sumy kwot wykazanych w poz. 167, 168 (lub 169) obliczamy podatek według skali:

(22 000 + 15 000) / 2 = 18 500

b) 18 500 x 18% - 556,02 = 2773,98

c) kwotę podatku obliczonego według skali dzielimy przez połowę sumy kwot z poz. 167 i 168 (lub 169), a następnie mnożymy przez 100:

(2773,98 / 18 500) x 100 = 14,99

d) powyższy wynik jest stopą procentową, którą stosujemy do połowy dochodów małżonków, czyli do kwoty wykazanej w poz. 170 PIT-36 jako podstawa obliczenia podatku. Tak więc w poz. 170 wykazujemy 11 000 i od kwoty tej liczymy podatek według wyliczonej stopy procentowej. Następnie wynik mnożymy przez dwa:

(11 000 x 14,99%) x 2 = 3297,80

Kwota 3297,80 zł jest podatkiem należnym małżonków za rok 2009, który wykazujemy w poz. 171.

Kolumna c: „dochód, o którym mowa w art. 27 ust. 9 i 9a”

Dochody zagraniczne, których nie wykazuje się w kolumnie b, należy wykazać w kolumnie c. W kolumnie tej znajdą się więc:

• dochody, w stosunku do których zachodzi podwójne opodatkowanie, a metodą jego uniknięcia zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania jest metoda proporcjonalnego odliczenia,

• dochody osiągane za granicą, w stosunku do których nie zachodzi podwójne opodatkowanie, czyli te, które zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Polsce (np. dochody z umów-zleceń, z emerytur, praw autorskich, a także z tytułu pracy najemnej trwającej krócej niż 183 dni, gdy wynagrodzenie jest wypłacane przez polską firmę),

• dochody z krajów, z którymi Polska nie podpisała umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Dochody wykazane w kolumnie ...